W odpowiedzi na konsultacje publiczne projektu ustawy o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw (projekt z dnia 30 czerwca 2021 r.) INFARMA przekazała do Ministerstwa Zdrowia swoje stanowisko i uwagi, bazujące na szeregu analiz prowadzonych od momentu opublikowania projektu ustawy.
Wzrost kosztów leków dla pacjentów
Wejście w życie Projektu w aktualnym brzmieniu będzie generować znaczny wzrost kosztów leków dla polskich pacjentów.Pierwszy wynika z podwyższenia wysokości opłaty ryczałtowej, z 3,20 zł na kwotę powiązaną z wysokością minimalnego wynagrodzenia (która w 2021 roku oznaczałaby "ryczałt" w wysokości 5,60 zł) (art. 6 ust. 6 Ustawy Refundacyjnej). Jak wynika z wyliczeń samego Ministerstwa Zdrowia, wskazanych w załączniku do OSR4 ta zmiana będzie dotyczyć ponad 2000 produktów i może kosztować pacjentów około 475 mln złotych.
Kolejne zmiany dotyczą wprost zasad określania odpłatności. Ministerstwo Zdrowia wyłącza z automatycznej kwalifikacji do ryczałtu leki objęte ryczałtem przed wejściem w życie ustawy refundacyjnej i odpowiedniki takich leków (art. 14 i 72 Ustawy Refundacyjnej). Z perspektywy pacjenta oznacza to przejście z kwoty 3,20 zł na 30% lub 50% odpłatność za leki. Z wyliczeń Ministerstwa Zdrowia wynika, że zmiana odpłatności z ryczałtu na procentowy poziom odpłatności może dotyczyć ponad 1900 produktów i generować dodatkowe 55,3 mln złotych opłat ze strony pacjentów. Dotknie to m.in. osoby chore na cukrzycę, którzy będą musieli dopłacać więcej za insuliny.
- Kategorie odpłatności mają układać się w logiczny ciąg: im więcej pacjent musiałby zapłacić za leczenie, tym ponosi mniejszą odpłatność. Teoretycznie to bardzo dobry mechanizm. Jednak bez art. 72 część leków, które wcześniej były na ryczałt, mogłyby wejść na 30%, co oznaczałoby wyższe wydatki pacjentów na leki, np. insuliny czy paski do mierzenia glukozy we krwi, weszłyby do odpłatności 30 procent. Czy niektóre leki, które są obecnie na ryczałt po zmianie ustawy mogą przejść do wyższej kategorii odpłatności? W ocenie prezesa PZPPF Krzysztofa Kopcia, tak będzie: - Z naszych obliczeń wynika, że sporo leków wejdzie na 30%, a pacjenci dopłacą do nich 632 mln zł rocznie więcej. - donosi Rynek Zdrowia w artykule z 19 lipca 2021 roku.
Czy wzrost odpłatności dotyczyć będzie także innych wyrobów medycznych, jak na przykład paski do glukometrów, które również znajdują się na liście leków refundowanych? To byłby wielki cios dla wszystkich osób z cukrzycą przyjmujących insulinę, którzy muszą wielokrotnie sprawdzać poziom cukru we krwi właśnie przy użyciu pasków testowych. Nasze środowisko oczekuje nowych rozwiązań refundacyjnych, jak na przykład ciągły monitoring glikemii po 26 roku, a otrzymujemy informację o potencjalnym wzroście odpłatności do 30% za leki, dzięki którym możemy żyć - mówi Jerzy Magiera z portalu mojacukrzyca.org
- Ustawa refundacyjna wymaga nowych rozwiązań i aktualizacji - natomiast przepisy, które zaproponowano, są odwrotne do tych, których oczekiwaliby niemal wszyscy interesariusze biznesu - klinicyści, pacjenci i przedstawiciele dostarczycieli leków - powiedziała Bogna Cichowska-Duma w rozmowie z "Menedżerem Zdrowia", podkreślając, że "zaproponowane zmiany zmaksymalizują usztywnienia procedury refundacyjnej, zakończą dialog, spowodują, że decyzje będą podejmowane jednostronnie - przez ministra zdrowia".
"W opinii INFARMA znaczna część zmian zaproponowanych w Projekcie skutkować będzie pogorszeniem, a nie poprawą procedur rządzących polskim postępowaniem refundacyjnym. (...) INFARMA proponuje znaczną modyfikację proponowanych w projekcie zapisów a także wprowadzenie szeregu potrzebnych zmian, których wprowadzenie środowisko postuluje od lat, bazując na dogłębniej analizie przepisów ustawy refundacyjnej i na wieloletnim doświadczeniu firm członkowskich." - czytamy w opinii.
Konsultacje publicznie projektu ustawy o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw trwały do 31 sierpnia 2021 roku. Liczne uwagi do projektu zgłosili eksperci i przedstawicieli przemysłu farmaceutycznego.
Projekt nowelizacji ustawy refundacyjnej trafi do Sejmu najwcześniej na początku przyszłego roku - poinformował na początku sierpnia wiceminister zdrowia Maciej Miłkowski. Zapowiedział też, że planowane są kolejne spotkania z interesariuszami m.in. branżą farmaceutyczną, przedstawicielami izb gospodarczych, przedstawicielami branży producentów leków i dystrybutorów oraz środowiskami pacjenckimi.
Jak to się zakończy? Czy na diabetyków czekać będzie wyższa odpłatność za leki? Będziemy informować o dalszych etapach związanych z tym projektem.
Opracowanie Jerzy Magiera, mojacukrzyca.org na podstawie:
- Stanowisko INFARMA do projektu ustawy o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw (projekt z 30 czerwca 2021 r.)
- "Ustawa refundacyjna. Osoby chore na cukrzycę zapłacą więcej za insulinę" Rynek Zdrowia, 2 września 2021 r.
- "Dyrektor Cichowska-Duma o projekcie ustawy refundacyjnej" Termedia, 9 września 2021 r.
- "Projekt noweli ustawy refundacyjnej trafi do Sejmu najwcześniej na początku 2022 r." Prawo.pl, 3 sierpnia 2021 r.
- "Ustawa refundacyjna. Pacjenci dopłacą więcej do leków? Rocznie może być to ponad 1 mld złotych" Rynek Zdrowia, 19 lipca 2021 r.
