Zachorowań widzimy coraz więcej, jest to coraz intensywniejszy problem. Nie dość, że chorują dzieci, to jeszcze obecnie zachorowują nam coraz to młodsze dzieci. W tej chwili, w dobie COVID-19, to początek był dramatyczny. Mieliśmy praktycznie 100% kwasic ketonowych, czyli dzieci w bardzo ciężkim stanie przyjmowane. Bardzo duży problem z rozpoznawalnością cukrzycy. Jeżeli chodzi o przyczyny, to 50% to czynniki genetyczne, 50% to nasze środowisko. Niestety środowisko nie jest w najlepszej kondycji w ostatnich latach, co też powoduje, że dzieci i młodych dorosłych choruje coraz więcej. Jak popatrzymy na trendy zapadalności, to od lat 90-tych XX wieku idzie to cały czas w górę i to bardzo intensywnie. Nie widać żadnej przestrzeni, żeby miałoby być cokolwiek lepiej. Co więcej wydaje mi się, po obecnym i ubiegłorocznym lecie, że trend związany z sezonowością powoli się zaciera. Całe lato nasz oddział pracował, mieliśmy sporo zachorowań i nie było przestoju, przerwy. W tej chwili najmłodsi pacjenci mają po 10 miesięcy życia i proces przebiega bardzo agresywnie. - mówi prof. dr hab. n. med. Agnieszka Szypowska.
Wiele uwagi podczas rozmowy poświęciliśmy także cukrzycowej kwasicy ketonowej. Okazuje się, że w ostatnich miesiącach dużo więcej pacjentów z nowo rozpoznaną cukrzycą typu 1 trafia właśnie w zaawansowanej kwasicy, co jest szczególnie niebezpieczne dla zdrowia. Pani profesor wyjaśnia, przy jakim poziomie cukrów mówimy o kwasicy ketonowej, jak się rozwija, jakie są jej objawy i jak można z nią walczyć. Nie zabrakło także przykładów z życia codziennego i porażających historii pacjentów, którzy borykali się z tym problemem.
Jak powiedziała Pani profesor za przyczyny cukrzycy w 50% odpowiedzialne są czynniki genetyczne. I tutaj nic nie zmienimy, genów nie oszukamy. Jednak okazuje się, że również duże znaczenie mają czynniki środowiskowe i to, w jakich warunkach przebywamy i głównie to, co jemy.
Dzieci nie powinny jeść dużej ilości produktów o wysokim indeksie glikemicznym, czyli kaszki słodzone, soki, serki czy jogurty słodzone - to nie są dobre produkty. A płatki kukurydziane z mlekiem są produktem dramatycznym dla dziecka. Dlaczego tak się dzieje? Można sobie to tak wyobrazić, że komórki beta produkują ogromne ilości insuliny, bo wiemy że na produkt o wysokim indeksie glikemicznym jest bardzo dużo insuliny produkowane i w związku z tym łatwiej komórki beta zostają zauważone przez układ odpornościowy. - wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Agnieszka Szypowska. I dodaje: Okazuje się, że cukrzyca typu 1 także łączy się z otyłością, bo otyłość jest czynnkiem aktywującym autoagresję. Ostatnie badania w Niemczech wykazały, że otyłość jest wymieniana jako czynnik predysponujący do rozwoju autoagresji w młodym wieku. Malutkie dzieci, między 2 a 5 rokiem życia. Bardzo ważne jest, aby dzieci były dobrze żywione.
Cukrzyca typu 1 objawia się bardzo szybko, ale bardzo istotny jest ten czas przed cukrzycą - gdy to tak naprawdę wszystko się zaczyna. Pani profesor Agnieszka Szypowska wyjaśnia czy w domowych warunkach można kontrolować dziecko, aby stwierdzić, że coś zaczęło się dziać niedobrego i czy rodzice mogą wykonać badania, aby określić ryzyko zachorowania na cukrzycę w przyszłości u dziecka.
Była także mowa o badaniu POInT ang. Primary Oral Insulin Trial, które jest wieloośrodkowym, międzynarodowym badaniem, stanowiącym projekt GPPAD - Globalnej Platformy ds. Zapobiegania Cukrzycy Autoimmunizacyjnej. W Polsce profesor Agnieszka Szypowska jest odpowiedzialna za ten projekt. Celem badaczy jest przebadanie we wszystkich ośrodkach około 300 000-400 000 noworodków, w celu identyfikacji dzieci z wysokim genetycznym ryzykiem do zachorowania na cukrzycę 1.
Następnie dzieci z wysoką predyspozycją genetyczną do zachorowania na cukrzycę typu 1 otrzymują zaproszone do wzięcia udziału w bezpłatnym badaniu prewencji cukrzycy typu 1 przez trening układu odpornościowego doustną insuliną. Ta część projektu jest prowadzona w Oddziale Klinicznym Diabetologii Dziecięcej i Pediatrii w Samodzielnym Publicznym Dziecięcym Szpitalu Klinicznym w Warszawie. Więcej o programie można znaleźć na stronie www.swiatbezjedynki.pl oraz w artykułach na naszej stronie.