...a wszystko zaczeło się od dwóch panów i psa :)
Joseph von Mehring (1845-1908)
Uczony niem. W 1886, pracując w Zakł. Biochemii Uniw. w Strasburgu, odkrył tzw. cukrzycę florydzynową u psów, tzn. wystąpienie cukromoczu u tych zwierząt po podaniu im florydzyny. Jednak największym osiągnięciem naukowym Mehringa było odkrycie w 1889 z Oskarem Minkowskim cukrzycy po operacyjnym usunięciu trzustki u psa. Miało ono fundamentalne znaczenie dla dalszego ukierunkowania badań, które po ponad 30 latach doprowadziły do wyizolowania z trzustki insuliny i do zastosowa jej w leczeniu chorych na cukrzycę. Chociaż Mehring był inicjatorem powyższego eksperymentu, później problemem cukrzycy beztrzustkowej mało się interesował i tę koncepcję cukrzycy rozwijał głównie Minkowski.
Oskar Minkowski (1858-1931)
Uczony niem., prof. uniw. w Strasburgu, Greifswaldzie oraz 1909-1926 we Wrocławiu. W 1889 wraz z Josephem v. Mehringiem stwierdził pojawienie się cukrzycy u psa po całkowitym usunięciu trzustki. Dzięki temu odkryciu, będącemu przykładam znakomitego eksperymentu fizjol., oraz dalszej działalności naukowej w istotny sposób przyczynił się do ugruntowania roli trzustki w etiologii cukrzycy, co z kolei doprowadziło do odkrycia (po ponad 30 latach) insuliny i wprowadzenia jej do leczenia cukrzycy. Z innych ważnych odkryć Minkowskiego należy wymienić stwierdzenie w moczu chorych na cukrzycę w stanie niewyrównania metabolicznego kwasu B - hydroksymasłowego oraz opisanie żółtaczki hemolitycznej spowodowanej wrodzoną wadą krwinek czerwonych.
Nagrody Nobla za badania dotyczące cukrzycy i przemiany węglowodanów
* 1923
Frederic Grant Banting (1891-1941) i
John James R. MacLeod (1876-1935)
Kanada, za odkrycie insuliny. Podzielili się nagrodą z najbardziej w tym odkryciu zasłużonymi współpracownikami. Banting przekazał połowę otrzymanej nagrody prowadzącemu z nim od początku badania młodemu absolwentowi biochemii - Charlesowi Herbertowi Bestowi (1899- 1978), zaś MacLeod - chemikowi Jamesowi Bertramowi Collipowi (1892-1965) za wkład w oczyszczenie pierwszych preparatów insuliny.
* 1947
Carl Ferdinand Cori (1896- 1984) i
Gerty Theresa Cori (1896-1957)
USA, za badania wyjasniające strukturę i przemianę glikogenu
Bernardo Alberto Houssay (1887-1971)
Argentyna, za odkrycie w przysadce hormonu pogarszającego przemianę węglowodanów.
* 1958
Frederic Sanger (ur. 1918)
Wielka Brytania, za badnia wyjaśniające strukturę białek, a zwłaszcza za wyjaśnienie składu aminokwasowego insuliny.
* 1977
Rosalyn Yalow (ur. 1921)
USA, za opracowanie (wspólnie ze zmarłym wcześniej S.A. Bersonem) metody radioimmunologicznego oznaczania insuliny we krwi, wykorzystanej następnie do oznaczania we krwi i płynach biol. innych peptydów, hormonów i substancji.
...I polak
Jakub Węgierko (1889-1960)
Pol. uczony, prof. Uniw. Lubelskiego, Pomorskiej Akad. Med. w Szczecinie (i jej pierwszy rektor) i Akad. Med. w Warszawie, wybitny diabetolog, twórca koncepcji, które o wiele dziesięcioleci wyprzedziły współczesne rozumienie i leczenie cukrzycy. W latach dwudziestych, bezpośrednio po odkryciu insuliny, wprowadził pojęcie "pojemności węglowodanowej" zwiększającej się pod wpływem spożycia pokarmów węglowodanowych także u chorych na cukrzycę - i na tej podstawie zastosował do leczenia cukrzycy dietę bogatowęglowodanową, obejmującą także spożycie cukrów prostych (sacharozy), zawierającą natomiast ograniczoną ilość tłuszczu.
Jest autorem znanego i często przytaczanego twierdzenia, że ...
"chorzy na cukrzycę mogą jeść wszystkie potrawy, tylko we właściwej ilości i proporcjach". W latach trzydziestych odkrył, że stan niedocukrzenia krwi wywołany wstrzyknięciem insuliny przerywa napad astmy oskrzelowej i tym odkryciem zapoczątkował badania, które z biegiem lat doprowadziły do wykorzystania w tym samym celu glikokortykosteroidów.
W latach powojennych podjął badania mające na celu wyizolowanie z roślin (warzyw), a także z drożdży piwnych, czynnika przeciwcukrzycowego. I ta hipoteza znalazła potem częściowe potwierdzenie w odkryciu korzystnego wpływu błonnika i innych substancji resztkowych na tolerancję węglowodanów.
Założył pierwsze poradnie cukrzycowe, był, wraz z Józefem Wacławem Grottem, współzałożycielem w 1955 Sekcji Diabetologicznej Tow. Internistów Polskich, która w 1985 przekształciła się w samodzielne Polskie Towarzystwo Diabetologiczne.
Tekst przygotował: Matołek
Jeśli jeszcze tego nie zrobiliście, koniecznie
polubcie nasz profil na FB!
Masz swoją opinię na ten temat? Tu jest miejsce, gdzie możesz ją wyrazić! Pisz, komentuj i dyskutuj. Pamiętaj o tym, że nie będą tolerowane niecenzuralne wypowiedzi i wulgaryzmy.
