Stanowisko Konsultanta Krajowego w dziedzinie diabetologii w sprawie domniemanych negatywnych skutków stosowania insuliny glargine (Lantus)
W dniu 26.06.2009 w czasopiśmie naukowym Diabetologia, organie Europejskiego Stowarzyszenia do Badań nad Cukrzycą (European Association for the Study of Diabetes, EASD) ukazały się 4 publikacje, w których oceniono wpływ leczenia insuliną na rozwój nowotworów.W artykułach przeanalizowano dane pochodzące z rejestrów prowadzonych przez ubezpieczalnie, obejmujących wielotysięczne grupy pacjentów.
W badaniu pochodzącym z Niemiec stwierdzono wzrost ryzyka nowotworów proporcjonalny do dawki insuliny glargine (Lantus®) stosowanej w monoterapii (bez skojarzenia z innymi lekami przeciwcukrzycowymi).
W badaniu szwedzkim obserwowano wzrost ryzyka raka sutka w grupie pacjentek stosujących insulinę glargine (Lantus®) w monoterapii. W kolejnych dwóch analizach, pochodzących ze Szkocji i z Anglii nie obserwowano wzrostu ryzyka nowotworów u pacjentów, stosujących insulinę glargine (Lantus®).
Publikowane dane nie mogą jednoznacznie rozstrzygnąć kwestii rzeczywistego związku występowania raka z rodzajem stosowanej insuliny. Wynika to m.in. z faktu, że liczba stwierdzonych nowotworów była niewielka w stosunku do wielotysięcznej grupy chorych, których dane analizowano. Nie można wykluczyć przypadkowej zależności. Jednakże danych tych nie można zupełnie ignorować.
Powstaje pytanie. Jakie znaczenie mają informacje zawarte w tych naukowych publikacjach dla codziennej praktyki lekarskiej?
Cukrzyca jest chorobą, w której dochodzi do zaburzenia wielu szlaków metabolicznych. Stąd niezwykle trudno ocenić na ile powikłania występujące w czasie choroby spowodowane są samym schorzeniem, a na ile zastosowanymi lekami.
Prawidłowe leczenie cukrzycy obejmuje m.in. normalizację stężenia glukozy we krwi, obniżenie ciśnienia tętniczego i wyrównanie stężenia lipidów. Istnieje cała gama leków, które pozwalają na uzyskanie wyrównania cukrzycy. W typie 1 stosowanie insuliny jest jedynym możliwym sposobem leczenia. U chorych z typem 2 cukrzycy insulina jest zalecana w sytuacji gdy nie można uzyskać prawidłowego stężenia glukozy za pomocą diety lub leków doustnych.
Insulina glargine (Lantus®) jest długo działającym analogiem insuliny ludzkiej. Ma podobną siłę działania do innych preparatów o przedłużonym działaniu. Istnieją sugestie, że u wybranych chorych stosowanie insuliny glargine (Lantus®) może dawać dodatkowe korzyści. Dotyczy to przede wszystkim chorych z częstymi niedocukrzeniami, szczególnie nocnymi. Jest lekiem zarejestrowanym do leczenia cukrzycy na całym świecie, także w Polsce. W najbliższym czasie stanie się bardziej dostępna dla polskich pacjentów w związku z refundacją.
Wszystkie gremia niezależnych, międzynarodowych ekspertów nie zalecają zaprzestania stosowania insuliny glargine (Lantus®). Biorąc pod uwagę publikowane ostatnio dane należy rozważyć korzyści i ryzyko stosowania różnych rodzajów insulinoterapii. Prezentowane w czasopiśmie Diabetologia badania wskazują na możliwe, choć nie do końca pewne, dodatkowe ryzyko występowania nowotworu rocznie u 1-2 pacjentów na 1000 stosujących insulinę glargine (Lantus®). Z kolei ten rodzaj insuliny jest pomocny u chorych, u których dużym problemem są częste niedocukrzenia, bądź szczególnie chwiejny przebieg.
Obecny stan wiedzy wskazuje, że leczenie insuliną glargine (Lantus®) jest bezpiecznym sposobem insulinoterapii. Biorąc pod uwagę opublikowane ostatnio dane należy ten rodzaj insuliny stosować ze szczególnym rozmysłem u kobiet w okresie post menopauzalnym, obciążonych rodzinnie rakiem sutka oraz u chorych podejrzanych o współistnienie procesu nowotworowego.
Dzięki postępowi w zakresie leczenia możliwe jest skuteczne leczenie wielu chorób, które wcześniej powodowały śmierć lub kalectwo. Wprowadzanie nowych, coraz doskonalszych leków może wywoływać powikłania, które można zidentyfikować po wielu latach obserwacji wielu tysięcy chorych. Dlatego tak ważne jest śledzenie na bieżąco informacji naukowych, ich analiza i stosowanie w codziennej praktyce lekarskiej.
Szczegółowe omówienie problemu insulinoterapii i ryzyka nowotworów znajduje się na stronie internetowej Europejskiego Towarzystwa www.easd.org
Prof. dr Krzysztof Strojek
Konsultant Krajowy w dziedzinie Diabetologii
Zabrze 2.07.2009
Redakcja portalu MojaCukrzyca.org nie jest autorem powyższego ogłoszenia i nie ponosi odpowiedzialności za jego treść. Za zamieszczenie powyższego komunikatu nie pobrano żadnych opłat.