W październikowym numerze DiABEtyKA jak zwykle pełno cennych i wartościowych artykułów. Przeczytacie o celiakia przy cukrzycy, o tym kiedy rośnie glikemia i jakie stosować preparaty na wzrok. W numerze także o zasadach, które są bardzo istotne przy cukrzycy, jak ćwiczyć przy nadciśnieniu oraz o pysznych i zdrowych pastach kanapkowych. Zapraszamy do lektury!
FELIETON4 Bal w operze
POCZYTALNIA
5 Jon sodowy w diecie a nadciśnienie
6 Pokarmy korzystne przy nadciśnieniu tętniczym
Kawa i migotanie przedsionków
Czy można zapobiec rozwojowi cukrzycy typu 1?
BMI a cukrzyca i nowotwory
7 Urządzenie do prognozowania profilu glikemii
Kiedy paracetamol podnosi ciśnienie krwi?
8 Przygody Psinki Inki (73)
Sztuczna trzustka wkrótce w Europie
DIABETYK POLECA
9 Celiakia przy cukrzycy
ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
14 Kiedy rośnie glikemia?
18 Wiedza w pigułce. Powikłania sercowo-naczyniowe (2). Miażdżyca i nadciśnienie tętnicze
POD LUPĄ
20 Preparaty na wzrok
LEKARZ ODPOWIADA
23 Ciąża a wysoka hemoglobina
ABC INSULINOTERAPII
26 Zasady są ważne
ZDROWO ŻYWIENIOWO
28 Pyszne i zdrowe pasty kanapkowe
31 Kiszonki w natarciu
34 Przepisy kulinarne
WARTO WIEDZIEĆ
37 Rak piersi
AKTYWNY STYL
40 Jak ćwiczyć przy nadciśnieniu?
44 Apteki
46 Roz(g)rywka
47 Prenumerata
- DIABETYK POLECA
Celiakia przy cukrzycy
- Zarówno celiakia, jak i cukrzyca typu 1 mają podłoże w procesach autoimmunologicznych. Dlatego po ujawnieniu się którejś z tych jednostek chorobowych należy przeprowadzić szeroką diagnostykę, niejako w poszukiwaniu innych schorzeń, które także mogą mieć podłoże autoimmunologiczne. Jedyną i najlepszą metodą leczenia celiakii jest stosowanie diety bezglutenowej przez całe życie. Pozwala ona na cofnięcie się zmian w jelicie cienkim po 3-12 miesiącach, może poprawić kontrolę cukrzycy i zapobiega innym odległym powikłaniom celiakii. Leczenie choroby trzewnej polega na całkowitym wyeliminowaniu z diety żywności zawierającej gluten, zarówno u pacjentów z objawami celiakii, jak i u osób bez objawów klinicznych. Na wprowadzenie takiej diety większość chorych odpowiada szybką kliniczną poprawą pojawiającą się w ciągu kilku tygodni, choć normalizacja błony śluzowej jelita może trwać miesiącami, szczególnie u dorosłych pacjentów. Poważny problem terapeutyczny stanowi zbilansowanie diety dla osoby z cukrzycą i celiakią oraz ustalenie takiego planu żywieniowego, by glikemie utrzymywały się na poziomie wartości rekomendowanych. Nie jest to łatwe, bo produkty bezglutenowe w większości przypadków charakteryzują się wysokim indeksem glikemicznym (IG).
- ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
Kiedy rośnie glikemia?
- Wysoki poziom glukozy we krwi często nie daje tak oczywistych i odczuwalnych objawów jak niedocukrzenie (hipoglikemia), ale w przypadkach skrajnych - gdy w wyniku niedoboru insuliny dochodzi do kwasicy ketonowej - jest stanem bardzo groźnym, nierzadko wymagającym pilnej interwencji medycznej (często w warunkach szpitalnych). Dlatego nie powinno się pomijać pomiarów glikemii wpisanych w codzienny plan samokontroli, nawet jeśli czujemy się dobrze i nic nie wskazuje na hiperglikemię. Jeśli poziom glukozy wzrasta na krótko (np. po dużym posiłku), można w ogóle tego nie odczuć. Są osoby, które - poza trochę większym zmęczeniem - czują się dobrze nawet przy bardzo wysokich glikemiach (288-324 mg/dl). Samopoczucie znacznie się pogarsza w wyniku hiperglikemii spowodowanej brakiem insuliny i następującym w jego efekcie pojawieniem się związków ketonowych we krwi. Wówczas samopoczucie się pogarsza nawet, gdy poziom glukozy nie przekroczy 216-270 mg/dl.
- POD LUPĄ
Preparaty na wzrok
- Apteczne półki uginają się pod ciężarem preparatów „na wzrok”. Są to niemal wyłącznie suplementy diety (nie licząc różnych kropli do oczu, które mają najczęściej status wyrobu medycznego). Tego typu produkty na ogół zawierają te same składniki, które różnią się liczbą oraz zawartością. I tak np. żaden suplement diety na wzrok nie może obyć się bez luteiny, większość posiada też zeaksantynę oraz kwasy omega-3. Do tego w ich składzie można spotkać szereg witamin (A, C, E) oraz minerałów (cynk, miedź, selen, mangan). Niektóre zawierają też surowce ziołowe, takie jak owoc czy ekstrakt z borówki. (…) W przypadku retinopatii cukrzycowej najważniejszym sposobem zapobiegania poważniejszym uszkodzeniom narządu wzroku jest kontrola glikemii na odpowiednim poziomie. Dostępne na rynku aptecznym suplementy diety zawierają składniki, których stosowanie może opóźnić wystąpienie zwyrodnienia plamki żółtej. Trudno jednak znaleźć dowody i badania, które mówiłyby o ich jakiejkolwiek skuteczności w profilaktyce lub leczeniu cukrzycowego obrzęku plamki żółtej, a więc najgroźniejszego powikłania w ramach retinopatii. Źródła naukowe jednoznacznie wskazują, że najskuteczniejszym sposobem, na zapobieganie tego typu uszkodzeniom wzroku jest prawidłowa glikemia.
- ABC INSULINOTERAPII
Zasady są ważne
- Wielu pacjentów niestety nie przestrzega zasady dotyczącej odstępu czasowego między podaniem insuliny a posiłkiem. W wyniku tego glikemia gwałtownie rośnie po jedzeniu, nawet do ponad 300 mg/dl, a potem spada. Powoduje to rozchwianie wyrównania metabolicznego, które ma negatywny wpływ na ścianki naczyń krwionośnych - właśnie uszkodzenie śródbłonka naczyń przyczynia się do rozwoju późnych powikłań cukrzycy. Pacjenci po prostu zapominają o zachowaniu takiej przerwy. Czasami posiłek im się opóźnia, co wynika z roztargnienia lub zaabsorbowania innymi czynnościami. Można sobie wyobrazić, że np. zadzwoni telefon i rozmowa się przedłuża lub ktoś pacjenta odwiedza i po prostu zapomina on o spożyciu zaplanowanego posiłku. Konsekwencją może być hipoglikemia. Dlatego gdy stosujemy terapię insuliną ludzką krótkodziałającą, musimy przestrzegać zasad. Warto ustawić sobie alarm w telefonie lub minutnik, aby jednak zachowywać odstępy między iniekcją a rozpoczęciem posiłku.
- ZDROWO ŻYWIENIOWO
Pyszne i zdrowe pasty kanapkowe
- Każde 50 g spożywanych codziennie przetworów mięsnych zwiększa ryzyko raka jelita grubego o 18% - jest to oficjalne stanowisko International Agency for Research on Cancer. Wędliny zawierają szkodliwe konserwanty - azotany i azotyny - oraz powstające w procesie wędzenia rakotwórcze węglowodory aromatyczne. W naszej diecie powinno ich być jak najmniej. Poza tym coraz więcej ludzi cierpi z powodu nietolerancji produktów mlecznych, bo i jakość przemysłowego mleka jest coraz gorsza. Warto więc przygotowywać domowe kanapki - czy to z użyciem mięsa, serów, jaj, ryb, czy produktów roślinnych. Są co prawda dosyć czasochłonne, ale zaangażowane serce i czas zaprocentują w przyszłości lepszą kondycją fizyczną i psychiczną. A ponieważ w naszej diecie przeważa udział białek pochodzenia zwierzęcego, a brakuje w niej białek roślinnych, przygotowaliśmy propozycje roślinnych i bardzo zdrowych past wegańskich. Zwiększenie udziału białek roślinnych w diecie jest zalecane w przypadku różnych chorób stawów, chorób sercowo-naczyniowych, nowotworów, nadciśnienia i niepłodności - w zasadzie we wszystkich chorobach cywilizacyjnych.
- AKTYWNY STYL
Jak ćwiczyć przy nadciśnieniu?
- Zmiana stylu życia na zdrowy, a przede wszystkim aktywny, jest zalecana zarówno w celu niedopuszczenia do wystąpienia nadciśnienia, jak i wówczas, gdy już się ono pojawiło i przyjmujemy leki hipotensyjne (obniżające nadciśnienie). Dzięki stosowaniu systematycznego wysiłku fizycznego możliwa jest redukcja liczby i/lub dawek leków potrzebnych do uzyskania kontroli ciśnienia tętniczego. Już pojedyncza sesja ćwiczeń może obniżyć ciśnienie skurczowe o 5-8 mmHg oraz rozkurczowe o 6-8 mmHg, a redukcja ta utrzymuje się odpowiednio ok. 12 godzin i ok. 8 godzin - jest to tak zwana hipotonia powysiłkowa. Natomiast regularny trening fizyczny obniża ciśnienie skurczowe średnio o 6,9 mmHg oraz rozkurczowe o 4,9 mmHg w grupie pacjentów z nadciśnieniem tętniczym. U osób z prawidłowymi wartościami ciśnienia tętniczego efekt ten jest znacznie mniejszy (odpowiednio 2 mmHg i 1 mmHg). U pacjentów z granicznym nadciśnieniem wysiłek może spowodować normalizację ciśnienia tętniczego, a ryzyko rozwoju nadciśnienia wykazuje związek ze stopniem aktywności fizycznej. Wzrost aktywności fizycznej pomaga również zredukować nadwagę, poprawić ogólną wydolność ustroju i zmniejszyć umieralność.
Zapraszamy na stronę: www.diabetyk.pl
Masz swoją opinię na ten temat? Tu jest miejsce, gdzie możesz ją wyrazić! Pisz, komentuj i dyskutuj. Pamiętaj o tym, że nie będą tolerowane niecenzuralne wypowiedzi i wulgaryzmy.
