W październikowym numerze Diabetyka przeczytacie o tym, jak prawidłowo wykonać pomiar glikemii. Poruszamy temat depresji, która dotyka sporą liczbę chorych. Odpowiadamy na pytanie czy lepszy jest tran czy może olej z rekina. W numerze także ciekawe artykuły o analogach długodziałających w programie 75+ oraz interesujący artykuł o zatorowości płucnej. Warto sięgnąć po lekturę Diabetyka!
SAMI O SOBIE2 Spełniajmy swoje marzenia
POCZYTALNIA
6 Przygody Psinki Inki (50)
Hipoglikemia szczególnie groźna u starszych osób
Metformina działa hamująco na nowotwory głowy i szyi
7 Depresja i cukrzyca
Infekcje a zła kontrola cukrzycy
DIABETYK POLECA
8 Jak prawidłowo wykonywać pomiary glikemii?
ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
14 Smutek, bezsilność, depresja
18 Oporność insulinowa
POD LUPĄ
20 Wspomaganie pracy wątroby
24 Tran czy olej z rekina?
LEKARZ ODPOWIADA
27 Aspiryna a ryzyko powikłań angiopatycznych
ABC INSULINOTERAPII
30 Analogi długodziałający w programie 75+
32 Przechowywanie insuliny a wyrównanie cukrzycy
ZDROWO ŻYWIENIOWO
34 Zdrowe bulwy
38 Przepisy kulinarne
WARTO WIEDZIEĆ
42 Zanieczyszczenia powietrza a zdrowie
42 Zatorowość płucna
45 Prenumerata
46 Apteki
48 Roz(g)rywka
- DIABETYK POLECA
Jak prawidłowo wykonywać pomiary glikemii?
- Glikemia to stężenie/poziom glukozy we krwi. Utrzymywanie wartości glikemii w bezpiecznym zakresie (w zakresie normy) pozwala czuć się dobrze na co dzień i zmniejszyć ryzyko przewlekłych powikłań cukrzycy w przyszłości (uszkodzenia narządu wzroku, nerwów, układu krążenia). Do samodzielnego kontrolowania stężenia glukozy we krwi służy glukometr. Ponieważ oferta firm produkujących glukometry jest bardzo szeroka, warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę, wybierając sprzęt dla siebie lub kogoś bliskiego.
Rozmiar glukometru i wyświetlacza. Większość glukometrow mieści się w dłoni, ma kilka centymetrow długości i waży ok. 50-100 g. Wybierając glukometr, należy pamiętać, że im mniejszy jest aparat, tym mniejszy ma wyświetlacz (a zatem także pojawiające się na nim cyfry oraz ikony). Jeśli więc użytkownik jest osobą starszą, warto zainteresować się większymi aparatami z większymi wyświetlaczami i dobrym kontrastem ekranu, wyposażonymi w funkcję podświetlenia (przydatna także przy pomiarach w nocy). Specjalnie dla osób niewidomych i słabo widzących zostały zaprojektowane glukometry z funkcją audio - czytające uzyskany wynik.
- ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
Smutek, bezsilność, depresja
- Już od jakiegoś czasu każdy kolejny dzień jest nieco krótszy od poprzedniego. Na zewnątrz coraz chłodniej i ciemniej. Najgorsza jest jednak perspektywa kilku miesięcy szaro-burego światła i krótkich dni. Nic dziwnego, że depresja najczęściej kojarzy się z jesienią, bo właśnie w tym czasie wzmagają się zaburzenia nastroju i zachowania depresyjne.
Nierzadko zbyt duże angażowanie się w cukrzycę i wynikające z niej obowiązki, codzienne przejmowanie się, bardzo restrykcyjne podejście do diety i cukrzycowych obowiązków, bardzo ambitne cele terapeutyczne (np. hemoglobina glikowana < 6%) i perfekcjonizm są skuteczne przez pierwszy okres życia z cukrzycą, ale na dłuższą metę znacznie utrudniają akceptację faktu jej istnienia. Przyczyniają się też do ciągłego niezadowolenia z samego siebie i poczucia braku pełnej kontroli ("robię wszystko idealnie, to skąd nagle po rozmowie z szefem 201 mg/dl?!") oraz braku nadziei na poprawę swojej sytuacji. Cukrzycowe obowiązki zaczynają frustrować, a każdy najmniejszy błąd w samokontroli sprawia, że myślimy o sobie jako o nieskutecznych, beznadziejnych, niezaradnych osobach. Presja kontroli sugeruje, że wszystko zależy od nas, ale musimy uświadomić sobie, że nie jest to w pełni prawda.
- POD LUPĄ
Tran czy olej z rekina?
- Farmaceuci pracujący w aptekach bardzo często słyszą to pytanie. Tran czy olej z wątroby rekina? Co jest lepsze? Tak naprawdę nie ma uniwersalnej odpowiedzi. Wybór odpowiedniego preparatu zależy przede wszystkim od oczekiwań i potrzeb pacjenta. Ze względu na dużą zawartość witaminy D tran będzie odpowiedniejszy dla dzieci, które w okresie wzrostu wykazują większe zapotrzebowanie na tę witaminę. Z kolei osoby starsze, zmagające się z podwyższony poziomem cholesterolu i chorobami serca znajdą w tranie dużą dawkę kwasów omega-3, które stanowią jeden z elementów profilaktyki. Olej z wątroby rekina będzie zdecydowanie najlepiej sprawdzał się w przypadku osób o osłabionej odporności (np. w wyniku choroby nowotworowej). Polecany jest on również ludziom młodym i aktywnym, które narażone są na stres i uprawiają wysiłek fizyczny. Alkiloglicerole zawarte w oleju z wątroby rekina przyczyniają się do niewiarygodnej poprawy mechanizmów odpornościowych, przyspieszają gojenie się ran, zapobiegają infekcjom, wpływają na prawidłowe funkcjonowanie szpiku kostnego, stymulują wytwarzanie czerwonych i białych krwinek oraz biorą udział w prawidłowym przebiegu procesu krzepnięcia krwi.
- ABC INSULINOTERAPII
Analogi długodziałający w programie 75+
- Zalecenia Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) inaczej definiują cele leczeniapacjentów z cukrzycą po 65. roku życia, aniżeli u osób młodszych, koncentrując się przede wszystkim na bezpieczeństwie terapii. PTD zwraca szczególną uwagę na fakt, iż w leczeniu osób w wieku podeszłym nie powinno się kłaść nacisku na ścisłe wyrównanie glikemiczne - w przypadku tej populacji ograniczenie rozwoju odległych powikłań nie jest aż tak ważne. Stąd też PTD wskazuje, że w przypadku chorych w zaawansowanym wieku z wieloletnią cukrzycą i istotnymi powikłaniami o charakterze makroangiopatii (przebyty zawał serca lub udar mózgu) docelową wartością HbA1c jest wynik <= 8,0%. Analogi długodziałające różnią się zasadniczo od insuliny ludzkiej o przedłużonym działaniu (NPH). Przede wszystkim ich stosowanie obniża ryzyko wystąpienia epizodów hipoglikemii, szczególnie bardzo groźnych epizodów niedocukrzenia w okresie nocnym. Obecność analogów długodziałających na liście 75+ stwarza możliwość bezpłatnego zastosowania tych leków u pacjentów w wieku podeszłym. Analogii długodziałające mogą być wykorzystane w tej grupie pacjentów tylko w sytuacji, gdy spełnią oni ogólne wymagania refundacyjne (takie same jak w całej populacji pacjentów z cukrzycą typu 2 w przypadku tych preparatów).
- WARTO WIEDZIEĆ
Zatorowość płucna
- Niewiele osób zdaje sobie sprawę, iż współistnienie u pacjenta unieruchomienia (np. po operacyjnym zespoleniu złamanej kończyny), spuchniętej łydki, otyłości i duszności może oznaczać śmiertelne zagrożenie - zatorowość płucną. Aby zrozumieć temat zatorowości płucnej, najpierw należy przybliżyć zagadnienie zakrzepicy żył głębokich. To właśnie tam najczęściej powstaje zator, który następnie z prądem krwi przedostaje się do sieci naczyń płucnych. Zakrzepica żył głębokich to powstanie zakrzepu w układzie żył głębokich, najczęściej w kończynach dolnych. To jedna z dwóch (obok zatorowości płucnej) manifestacji żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ). Czynnikami sprzyjającymi powstaniu zakrzepu w żyle są: zwolnienie przepływu krwi, unieruchomienie kończyny, przewaga czynników prozakrzepowych nad inhibitorami krzepnięcia i czynnikami fibrynolitycznymi (choroby zwane trombofiliami), uszkodzenie ściany naczyniowej (np. mikrourazy powstałe jako następstwo zabiegu operacyjnego).
Zapraszamy na stronę: www.diabetyk.pl
Masz swoją opinię na ten temat? Tu jest miejsce, gdzie możesz ją wyrazić! Pisz, komentuj i dyskutuj. Pamiętaj o tym, że nie będą tolerowane niecenzuralne wypowiedzi i wulgaryzmy.
