Budząc się do życia po "śnie zimowym", często robimy w domu porządki, czyścimy szafy, zmieniamy dietę itp. I to bardzo dobry ruch, jeśli oczywiście w dobrą stronę. Przy okazji wprowadzania zmian w odżywianiu, zachęcamy wszystkich do zmniejszenia ilości nasyconych kwasów tłuszczowych w diecie. Dlaczego? Bo NKT przyczyniają się do miażdżycy, która bardzo źle wpływa na nasze zdrowie (może powodować zawał serca, udar mózgu, niedokrwienie kończyn). W numerze 3, który krąży już po Polsce, podpowiadamy, jak ograniczyć zawartość NKT w praktyce. Jak obliczyć dopuszczalną maksymalnie ich zawartość w produktach spożywczych i które z nich są najbardziej zabójcze dla naszych naczyń i serca.
Warto pamiętać, że problemy w naczyniach mogą przejawiać się zaburzeniami we wszystkich narządach naszego organizmu, nie tylko w tak oczywistych jak serce. Ale także na skórze oraz w stopach. Gdy zapominamy o tym, jak ważne w codziennej samoopiece jest dbanie o stopy, mogą pojawiać się dolegliwości wymagające specjalistycznej interwencji. Dlatego najlepiej jest im zapobiegać, co wcale nie jest trudne. O tym, jak wziąć sprawy, konkretnie stopy, w swoje ręce oraz jak stopować problemy z nimi związane, również dowiecie się z artykułów w "trójce".
Jeśli natomiast tracicie zapał do samokontroli, która obejmuje różne aspekty (w tym m.in. zdrowie stóp), zachęcamy do lektury tekstu o utrzymywaniu motywacji w codziennych działaniach, których wymaga leczenie. Niektórych może zdziwi fakt, że skuteczne w zarządzaniu cukrzycą są strategie zaadaptowane z biznesu...
Gdzie kupić DiABEtyKA?
Magazyn DiABEtyK dostępny jest w wybranych salonach Empik, a także za darmo w wybranych aptekach (spis znajdziesz tutaj). Gazetę można kupić w prenumeracie - z dostawą do domu (to opcja najkorzystniejsza). O warunkach prenumeraty przeczytasz tutaj. Pojedyncze numery możesz kupić także w sklepie internetowym.Spis treści
POCZYTALNIAIndeks glikemiczny a choroby przewlekłe
Flozyny w terapii cukrzycy typu 1?
Aspiryna a choroby układu krążenia i cukrzycy
Gliptyny a funkcje poznawcze
TEMAT NUMERU
Miejsce flozyn w terapii cukrzycy
ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
Dobra zamiana
Wpływ różnych hormonów na cukrzycę
Piramida życia w zgodzie z cukrzycą (cz. 21) - Zjawisko autosabotażu w cukrzycy
POD LUPĄ
Leczenie przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych
Twoje stopy w twoich rękach
FARMACEUTA PODPOWIADA
STOPujemy problemy ze STOPami
ZDROWO ŻYWIENIOWO
Nie więcej niż 10% lub 7% NKT w diecie...
Przepisy kulinarne
BLIŻEJ NATURY
Niezłe ziółko... Hyzop lekarski
WARTO WIEDZIEĆ
Jak podtrzymać motywację do samokontroli?
- TEMAT NUMERU
Miejsce flozyn w terapii cukrzycy
W ostatnich latach obserwujemy znaczący postęp w farmakoterapii cukrzycy. Grupa leków o nazwie inhibitory SGLT-2 (Sodium-Glucose Co-Transporter-2) zdobyła uznanie dzięki obiecującym wynikom badań klinicznych, które przynoszą nadzieję na bardziej skuteczne i zindywidualizowane podejście do leczenia cukrzycy.
Inhibitory SGLT-2, znane jako flozyny, charakteryzują się unikalnym mechanizmem działania. Transporter SGLT-2 znajduje się wyłącznie w cewkach nerkowych i jest odpowiedzialny za wchłanianie zwrotne glukozy z powstającego moczu z powrotem do krwi.
Hamując aktywność SGLT-2, flozyny zmniejszają zwrotne wchłanianie glukozy i powodują wydalanie jej z moczem, co prowadzi do zmniejszenia stężenia glukozy we krwi. Flozyny powodują także zwiększenie objętości wydalanego moczu, co wiąże się z jednoczesnym zmniejszeniem ciśnienia tętniczego.
Leki z tej grupy poprawiają kontrolę glikemii zarówno na czczo, jak i po posiłku. Działanie niezależne od insuliny oraz zdolność obniżania wartości hemoglobiny glikowanej sprawiają, że stanowią one cenną "zdobycz" w arsenale leków stosowanych w terapii cukrzycy. Badania, takie jak EMPA-REG OUTCOME, CANVAS czy DECLARE-TIMI 58, wykazały, że flozyny redukują ryzyko hospitalizacji z powodu niewydolności serca oraz zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych.
- ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
Wpływ różnych hormonów na cukrzycę
- ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
- Oprócz insuliny (warunkującej zdrowie i życie) w organizmie mamy jeszcze całą masę innych "przekaźnikow", których rola jest nie do przecenienia.
Glukagon stymuluje wątrobę do wyrzutu glukozy (z zapasów glikogenu w niej zgromadzonych). Hormon wzrostu najintensywniej wydziela się w okresie dojrzewania, podnosi glikemię, szczególnie w nocy i nad ranem. Adrenalina i kortyzol to słynne hormony, które aktywują się w sytuacjach stresowych po to, by nasze ciało było gotowe na walkę albo ucieczkę. Na ich "żądanie" serce zaczyna bić szybciej, oddech przyspiesza, zmysły się wyostrzają. Żeby całe ciało mogło się odpowiednio przygotować, wątroba produkuje więcej energii - a w konsekwencji podwyższa się stężenie glukozy we krwi. Nie dziwne więc, że chroniczny stres może być jedną z przyczyn insulinooporności i rozwoju cukrzycy typu 2. Działanie tych hormonów może też powodować znaczący wzrost glikemii po stresującym wydarzeniu.
Podobne działania mają też leki sterydowe - używane w leczeniu wielu dolegliwości: stanów zapalnych, chorób z autoagresji i reumatycznych, czy w leczeniu astmy.
- POD LUPĄ
Leczenie przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych
- Bez względu na to, czy mamy objawy niedokrwienia kończyn czy nie, należy wdrożyć odpowiednie prozdrowotne działania zmniejszające ryzyko chorób, takich jak zawał serca czy udar mózgu. Są one bardzo istotne także w przypadku już istniejących chorób serca i naczyń, aby spowolnić ich rozwój. Profilaktyka obejmuje: zwiększenie aktywności fizycznej, zaprzestanie palenia tytoniu, ograniczenie spożycia alkoholu, zmniejszenie masy ciała, stosowanie odpowiedniej diety (śródziemnomorska, DASH).
W leczeniu przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych stosuje się, ogólnie ujmując, dwie kategorie metod: zachowawcze i zabiegowe. W przypadku pierwszej dążymy do zmniejszenia objawów, m.in. zwiększenia dystansu marszu bez dolegliwości bólowych i poprawy komfortu. W tym celu zalecany jest regularny trening marszowy i farmakoterapia. Niezwykle ważne jest zaprzestanie palenia papierosów. W leczeniu zabiegowym stosuje się metody wewnątrznaczyniowe oraz zabiegi operacyjne.
- ZDROWO ŻYWIENIOWO
Nie więcej niż 10% lub 7% NKT w diecie...
- NKT to skrót od nasyconych kwasów tłuszczowych, które są zawarte w części produktów spożywczych. Kwasy te przyczyniają się do tworzenia blaszek miażdżycowych i miażdżycy, i zwiększają ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.
Ze względu na fakt, że diabetycy są bardziej niż osoby bez cukrzycy narażeni na miażdżycę i wynikające z niej choroby, m.in. na zawał serca, udar mózgu czy miażdżycę tętnic kończyn dolnych, zaleca się im dietę o małej zawartości NKT. Rekomendowanymi modelami żywieniowymi przy cukrzycy jest dieta śródziemnomorska oraz opracowana na jej podstawie dieta DASH. O ich zdrowotnych, wręcz leczniczych, walorach decyduje m.in. mała zawartość w nich nasyconych kwasów tłuszczowych.
O tym, jak duży wpływ na nasze zdrowie ma spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych świadczy fakt, że zapisy dotyczące rekomendowanej zawartości NKT w diecie znajdują się w zaleceniach wielu krajowych i międzynarodowych towarzystw naukowych.
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD) podkreśla, że w diecie osób z cukrzycą "szczególnie ważny jest udział poszczególnych rodzajów kwasów tłuszczowych": nasycone kwasy tłuszczowe powinny stanowić mniej niż 10% wartości energetycznej diety, zawartość cholesterolu w diecie nie powinna przekraczać 300 mg/dzień, a u chorych z dyslipidemią < 200 mg /dzień. Jak to wygląda w praktyce i jak obliczyć zalecaną ilość NKT, podpowiadamy w tym artykule.
- WARTO WIEDZIEĆ
Jak podtrzymać motywację do samokontroli?
- Co wspólnego ma samokontrola cukrzycy z zarządzaniem, ekonomią, biznesem? Więcej niż można przypuszczać. Trafnie obrazuje to anglojęzyczne określenie diabetes self-management, co w tłumaczeniu oznacza "samozarządzanie cukrzycą". To bardzo adekwatne określenie. Chodzi w nim bowiem nie tylko o samokontrolę jako taką, ale prowadzenie cukrzycy kompleksowo (jak prowadzi się firmę - trzeba ustalać zadania, wypełniać obowiązki, tworzyć plany i strategie, osiągać cele itd.). Czyli mowa tu o dobrym zarządzaniu. Zarządzanie z kolei to domena szefów, zarządu, prezesów - tych, którzy kierują przedsiębiorstwem, aby osiągało sukcesy. Każda osoba z cukrzycą jest - parafrazując - szefem swojej małej jednoosobowej działalności zdrowotnej. Dlatego warto zaadaptować modele biznesowe do prowadzenia cukrzycy, szczególnie że sukcesy osiąga się poprzez realizacje celów. Jednym z podejść mówiących o warunkach osiągania celów jest teoria SMART.
Jak odnieść teorię SMART do prowadzenia cukrzycy? Chcemy na przykład obniżyć hemoglobinę glikowaną o 1%. To jest nasz cel - konkretny i określony (S) oraz mierzalny (M). Przyjmujemy czas na jego realizację, np. do kolejnej wizyty u lekarza - czyli jest element terminowości (T). Obniżenie HbA1c samo w sobie jest atrakcyjne (co jest dość oczywiste w kontekście zdrowia) i na pewno osiągalne, a więc spełniony jest warunek atrakcyjności (A).