Pomiar stężenia glukozy
Takie badanie to codzienność cukrzyka, przynajmniej w teorii. Ocena stężenia cukru we krwi pozwala modyfikować dietę i dawkę insuliny, dzięki czemu leczenie jest skuteczniejsze, a ryzyko hipoglikemii oraz hiperglikemii - eliminowane. Jest to o tyle ważne, że na poziom cukru we krwi oprócz posiłków ma wpływ wiele czynników (np. stres), które należy uwzględniać na bieżąco. Każdy diabetyk wie, że powinien wykonywać kilka rodzajów pomiarów: badanie stężenia cukru w laboratorium, pełny profil glikemii oraz badania kontrolne w ciągu dnia.
Bez glukometru ani rusz!
Badania laboratoryjne są bardziej precyzyjne niż domowe, samodzielne pomiary, jednak równie dużo przemawia na korzyść tych drugich. Pozwalają one na szybkie i stosunkowo dokładne pomiary w dowolnej chwili, dzięki czemu umożliwiają poprawę jakości życia. Co więcej, regularna samokontrola stanowi cenną wskazówkę dla lekarza. Skoro nikogo nie trzeba już przekonywać do posiadania glukometru, warto zastanowić się, jaki produkt wybrać i czym kierować się przy decyzji. Oto kilka istotnych czynników, które warto wziąć pod uwagę przy kupnie glukometru:
- zakres i dokładność pomiaru - warto zadbać o to, aby zakres pomiaru był szeroki, co pozwoli ocenić poziom cukru nawet w ekstremalnych sytuacjach, badanie glukometrem powinno być również obarczone niewielkim marginesem błędu.
- wielkość wyświetlacza i glukometru - osoby starsze i mające kłopot ze wzrokiem na pewno skupią się na modelach z dużym, czytelnym wyświetlaczem, choć ze względów praktycznych warto, aby sam aparat był niewielki i łatwo mieścił się w torebce, a nawet kieszeni.
- pojemność pamięci - niektórzy lekarze preferują papierowe dzienniczki, jednak możliwość zapisu wyniku bezpośrednio w urządzeniu to ważna i bardzo przydatna funkcja.
- kompatybilność z komputerem lub telefonem - koniecznie sprawdź, czy wybrany model komunikuje się z każdym urządzeniem, a także czy nie wymaga specjalnego oprogramowania.
- cena i dostępność pasków testowych - choć zdrowie nie ma ceny, nie zaszkodzi upewnić się, że koszt zakupu pasków testowych nie zrujnuje budżetu oraz że są one bez problemu dostępne. Pamiętaj, że niektóre paski są refundowane!
Jak często wykonywać pomiar?
To skomplikowane pytanie, ponieważ odpowiedź zależy od kilku czynników. Przede wszystkim o częstotliwości badania decyduje typ cukrzycy - chorzy z cukrzycą typu I muszą częściej badać stężenie cukru we krwi niż pacjenci z cukrzycą typu II - oraz rodzaj terapii. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne w ubiegłym roku zalecało co najmniej 4 pomiary dziennie dorosłym oraz 6-10 dzieciom, najnowsze standardy mówią natomiast o 8-12 badaniach w ciągu doby u małych pacjentów. Według ekspertów zwiększenie liczby pomiarów pozwoli lepiej dopasować terapię do rzeczywistych potrzeb chorych, a wyrobienie u małych pacjentów prawidłowych nawyków zaowocuje w przyszłości i zapobiegnie niebezpiecznym stanom niedocukrzenia lub przecukrzenia.
Zasady samobadania
"Podstawowe zasady samokontroli są takie same dla wszystkich chorych, bez względu na wiek, typ cukrzycy i stopień jej zaawansowania. Są one bardzo proste, a jednocześnie decydują o wiarygodności i dokładności wyników. O ile na precyzję pomiaru wpływa przede wszystkim producent, tak już wiarygodność zależy w dużej mierze od pacjenta" - stwierdza ekspert z portalu i-Apteka.pl. O czym należy zatem pamiętać, aby cieszyć się wynikami o małym marginesie błędu? Krew do badania najlepiej pobierać z opuszków palców, które należy starannie umyć ciepłą wodą z mydłem. Dobrze również delikatnie masować dłonie, aby pobudzić krążenie. Koniecznie unikaj zimnej wody i nie dezynfekuj opuszków alkoholem ani innymi substancjami, ponieważ zaburzają one odczyt! Przygotowanie miejsca nakłucia to tylko połowa sukcesu, następnie należy nakłuć opuszkę palca i umieścić na pasku testowym odpowiedniej wielkości kroplę krwi - zarówno zbyt duża, jak i zbyt mała może zafałszować wynik. Co ważne, również sposób przechowywania lancetów, pasków testowych i glukometru ma olbrzymi wpływ na jakość badania - dlatego zawsze upewnij się, że korzystasz z czystego lancetu i paska wyciągniętego ze szczelnie zamkniętego opakowania. Aby nie zniechęcać dziecka i nie straszyć go niepotrzebnie igłą, zawsze wybieraj najcieńsze lancety, które dzięki nowoczesnym technologiom ostrzenia sprawiają, że ukłucia są niemal bezbolesne.
Regularna kontrola poziomu glukozy we krwi w warunkach laboratoryjnych i domowych to połowa sukcesu w leczeniu cukrzycy i ograniczeniu szkód, które może wywołać w organizmie. Istotną kwestią jest zatem umiejętność samodzielnego wykonania prawidłowego badania zarówno przez dzieci, jak i dorosłych pacjentów, która opiera się na znajomości i przestrzeganiu kilku prostych reguł.