Szanowni Państwo,
Dyrektorzy Przedszkoli, Szkół i Placówek
w związku z licznymi pytaniami dotyczącymi realizacji obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki przez uczniów przewlekle chorych, kierowanymi do Ministerstwa Edukacji Narodowej przez szkoły i placówki oświatowe, uprzejmie wyjaśniam:
Zgodnie z regulacjami ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz.2572, z późn. zm.) każde dziecko realizujące obowiązek szkolny i obowiązek nauki, w ramach systemu oświaty uzyskuje wsparcie w rozwoju i pomoc psychologiczno-pedagogiczną w nauce stosownie do swoich potrzeb rozwojowych i edukacyjnych. Zapewnienie właściwej realizacji tego kształcenia, w tym zapewnienie dostosowania treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, należy do zadań odpowiednio przedszkola, szkoły lub placówki, do której uczęszcza uczeń.
Kwestie związane z zapewnieniem dzieciom, w tym przewlekle chorym, odpowiednich warunków podczas pobytu w przedszkolu/szkole/placówce, zgodnie z regulacjami art. 39 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, należą do obowiązków dyrektora. Dyrektor przedszkola/szkoły/placówki m.in. sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki do ich harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne.
W sytuacji, gdy w przedszkolu/szkole/placówce jest uczeń przewlekle chory, dyrektor powinien:
- pozyskać od rodziców (opiekunów prawnych) ucznia szczegółowe informacje na temat jego choroby oraz wynikających z niej ograniczeń w funkcjonowaniu;
- zobowiązać nauczycieli do pozyskania wiedzy na temat tej choroby, m.in. poprzez analizę publikacji z serii „One są wśród nas", przekazanych do szkół przez kuratoria oświaty w całej Polsce;
- zorganizować szkolenie kadry pedagogicznej i pozostałych pracowników przedszkola/szkoły/placówki w zakresie postępowania z chorym dzieckiem - na co dzień oraz w sytuacji zaostrzenia objawów czy ataku choroby;
- w porozumieniu z pielęgniarką szkolną lub lekarzem, wspólnie z pracownikami przedszkola/szkoły/placówki opracować procedury postępowania w stosunku do każdego chorego ucznia, zarówno na co dzień, jak i w przypadku zaostrzenia objawów czy ataku choroby. Procedury te mogą uwzględniać m.in. przypominanie lub pomoc w przyjmowaniu leków, wykonywaniu pomiarów poziomu cukru, regularnym przyjmowaniu posiłków, sposób reagowania itp. Powinny też określać formy stałej współpracy z rodzicami (opiekunami) tego dziecka oraz zobowiązanie wszystkich pracowników przedszkola/szkoły/placówki do bezwzględnego ich stosowania;
- wspólnie z nauczycielami i specjalistami zatrudnionymi w przedszkolu/szkole/placówce dostosować formy pracy dydaktycznej, dobór treści i metod oraz organizację nauczania do możliwości psychofizycznych tego ucznia, a także objąć go różnymi formami pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
- podjąć starania w celu zorganizowania w przedszkolu/szkole/placówce profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami.
Jednocześnie uprzejmie wyjaśniam, że z art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.) wynika, iż uczniowie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu ( art. 66 ust. 1 pkt 17). Natomiast zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28 sierpnia 2009 r. w sprawie zakresu i organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą (Dz. U. Nr 139, poz. 1133) profilaktyczną opieką zdrowotną nad dziećmi i młodzieżą w środowisku nauczania i wychowania obejmuje się dzieci i młodzież objęte obowiązkiem szkolnym i obowiązkiem nauki oraz kształcące się w szkołach ponadgimnazjalnych do ich ukończenia.
Należy jednak wyraźnie podkreślić, że w sytuacji, gdy w szkole/placówce nie ma pielęgniarki lub higienistki szkolnej, profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniami musi być zorganizowana w innej formie. Niewyobrażalna jest bowiem sytuacja, gdy uczeń, którego stan zdrowia pozwala na pobyt w przedszkolu/szkole/placówce, w tym na uczestniczenie w zajęciach wychowania przedszkolnego czy nauczania w szkole, nie może liczyć na pomoc nauczycieli, czy pracowników obsługi i jest zdany tylko na siebie. Zaangażowanie wszystkich pracowników w pomoc choremu uczniowi oraz współpraca z jego rodzicami (opiekunami prawnymi) w tym zakresie, gwarantuje mu prawo do realizacji rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki w integracji z rówieśnikami.
Katarzyna Hall
Minister Edukacji Narodowej