Wysiłek fizyczny ze względu na wielokierunkowe korzyści, jakie przynosi jego wykonywanie - jest integralną częścią prawidłowego, kompleksowego postępowania w leczeniu cukrzycy. Wysiłek fizyczny wpływa korzystnie na wrażliwość na insulinę i kontrolę glikemii, profil lipidowy oraz sprzyja redukcji masy ciała. W celu uzyskania optymalnego efektu wysiłek fizyczny powinien być regularny, podejmowany co najmniej co 2-3 dni, jednak najlepiej codziennie.
Zasady podejmowania wysiłku fizycznego
początkowo aktywność fizyczna powinna być umiarkowana i uzależniona od możliwości diabetyka;
w celu uzyskania optymalnego efektu wysiłek fizyczny powinien być regularny, podejmowany co najmniej co 2-3 dni, jednak najlepiej codziennie;
rozpoczynając intensywną aktywność fizyczną, należy wykonywać trwające 5-10 minut ćwiczenia wstępne, a na zakończenie ćwiczenia uspokajające;
wysiłek fizyczny może zwiększać ryzyko ostrej lub opóźnionej hipoglikemii;
alkohol może zwiększać ryzyko wystąpienia hipoglikemii po wysiłku;
należy zwracać uwagę na zapobieganie odwodnieniu organizmu w warunkach wysokiej temperatury otoczenia;
należy pamiętać o ryzyku uszkodzenia stóp podczas wysiłku (zwłaszcza przy współistniejącej neuropatii obwodowej i obniżeniu progu czucia bólu), pielęgnacji stóp i wygodnym obuwiu.
Intensywność wysiłku fizycznego
Intensywność wysiłku fizycznego powinna być określa przez lekarza. Odpowiednią formą wysiłku u osób z cukrzycą, przy współwystepowaniu nadwagi/otyłości, w każdym wieku jest "nordic walking".
Najbardziej odpowiednią formą wysiłku dla chorych na cukrzycę typu 2 w wieku > 65. rż. i/lub z nadwagą jest szybki (do zadyszki) spacer, 3-5 razy w tygodniu (ok. 150 min tygodniowo).
Osoby bez istotnych przeciwskazań, szczególnie w młodszych grupach wiekowych, zachęcamy do wysokiej aktywności fizycznej, w tym do uprawiania sportu. Osoby takie wymagają dodatkowej edukacji w zakresie efektu glikemicznego wywołanego różnymi rodzajami aktywności fizycznej (np. wysiłek tlenowy, oporowy, interwałowy).
Ryzyko dotyczące wysiłku fizycznego u chorych na cukrzycę
Hipoglikemia:
należy oznaczać glikemię przed wysiłkiem fizycznym, w jego trakcie i po jego zakończeniu;
przed planowanym wysiłkiem należy rozważyć redukcję o 30-50% (w zależności od indywidualnej reakcji) dawki insuliny szybko-/krótkodziałającej, której szczyt działania przypada na okres wysiłku lub wkrótce po jego zakończeniu;
podczas leczenia przy użyciu pompy insulinowej zaleca się zmniejszenie podstawowego przepływu insuliny o 20-80%, w zależności od intensywności i czasu trwania wysiłku, najlepiej 2 godziny przed jego rozpoczęciem;
przed nieplanowanym wysiłkiem fizycznym należy spożyć dodatkową porcję węglowodanów (20-30 g/30 minut wysiłku), rozważyć ewentualną redukcję dawki insuliny podawanej po wysiłku;
należy unikać wstrzykiwania insuliny w kończyny, które będą obciążone wysiłkiem w przypadku, gdy wysiłek fizyczny rozpoczyna się 30-60 minut od momentu jej wstrzyknięcia.
Uwagi dotyczące wysiłku
bardzo intensywny wysiłek fizyczny (> 90% VO2max) oraz wysiłek podejmowany w warunkach hipoksji (np. wspinaczka wysokogórska) może prowadzić do hiperglikemii i kwasicy;
jeśli wartość glikemii przekracza 250 mg/dl (13,9 mmol/l), chorzy na cukrzycę typu 1 powinni wykonać oznaczenie ciał ketonowych w moczu i w przypadku stwierdzenia ketonurii nie podejmować intensywnego wysiłku;
chorzy na cukrzycę typu 2 powinni rozważyć analogiczne ograniczenie w przypadku, gdy wartość glikemii przekracza 300 mg/dl (16,7 mmol/l).
Forsowny wysiłek może w szczególnych sytuacjach mieć niekorzystny wpływ na stan ogólny chorego:
retinopatia cukrzycowa proliferacyjna - ryzyko krwawego wylewu do ciała szklistego, odwarstwienie siatkówki;
nefropatia cukrzycowa - nasilenie wydalania albumin i białkomoczu;
neuropatia autonomiczna - obecność hipotonii ortostatycznej;
Na podstawie: "Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, 2019" Polskie Towarzystwo Diabetologiczne
Jeśli jeszcze tego nie zrobiliście, koniecznie polubcie nasz profil na FB!
Wszelkie materiały (w szczególności materiały i opracowania własne) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
Najnowsze komentarze
[8]
Masz swoją opinię na ten temat? Tu jest miejsce, gdzie możesz ją wyrazić! Pisz, komentuj i dyskutuj. Pamiętaj o tym, że nie będą tolerowane niecenzuralne wypowiedzi i wulgaryzmy.
~elżbieta_55 IP: 81.190.182.xxx
(2016-04-12 17:42:35)
elzbieta_55 do "wściekły cukrzyk" - przyganiał kocioł garnkowi, nie mówi się " to ja się zastanawiam jak pan ukończył tą medycynę" - tylko tę medycynę
~wściekły cukrzyk IP: 84.40.132.xxx
(2016-01-24 16:49:02)
@Artur
jeżeli pan użył słowa "bynajmniej" w tym zdaniu (bynajmniej rok) to ja się zastanawiam jak pan ukończył tą medycynę
bynajmniej to partykuła wzmacniająca zaprzeczenie
~Artur IP: 31.128.9.xxx
(2015-07-30 20:53:39)
A tak na zachętę dla osób z cukrzycą typu 2 dodam, że widziałem pacjentów którzy przestali brać leki przeciwcukrzycowe i byli w stanie zupełnie kontrolować chorobę tylko dzięki wysiłkowi fizycznemu.
Warto?
~Artur IP: 31.128.9.xxx
(2015-07-30 20:51:50)
Ja osobiście choruję od 20 lat na cukrzycę, gram w tenisa, pływam, biegam, gram w koszykówkę, skończyłem medycynę, choroba nie jest problemem i nie przeszkadza w niczym jeśli nauczymy się z nią odpowiednio żyć. Jedyne czego trzeba to trochę chęci i samozaparcia, a naprawdę można osiągnąć wszystko mimo, iż choruję się na cukrzycę. Mam nadzieję, że chociaż trochę wam pomogłem.
Pozdrawiam i trzymam za was kciuki! Ruszajcie się!:)
~Artur IP: 31.128.9.xxx
(2015-07-30 20:46:41)
Po wysiłku fizycznym, może dochodzić do hipoglikemii nawet kilka do kilkunastu godzin po wysiłku, o tym również należy pamiętać. Jeszcze jeden fakt, dotyczący hipoglikemii, dla organizmu człowieka "mniejszym złem" jest przejściowa hiperglikemia niż hipoglikemia, która sieje spustoszenie w ludzkim układzie nerwowym. Zachęcam do uprawiania sportu wszystkich diabetyków,sport naprawdę bardzo dobrze wpływa na organizm, a choroba nie jest żadnym problemem przy dobrej znajomości własnego organizmu!;)
~Artur IP: 31.128.9.xxx
(2015-07-30 20:41:11)
Hipoglikemia może zaczynać się od objawów neurologicznych ( dezorientacja, zawroty głowy, omdlenia), dlatego bardzo ważna jest dobra znajomość swojego organizmu i posiadanie przy sobie przynajmniej 20-30 g cukru, szczególnie jeśli uprawiamy sporty które są obciążone ryzykiem urazu ( jazda na nartach, kolarstwo górskie, oraz sporty wyczynowe). Kolejną rzeczą, której brakuje mi w tym artykule jest fakt, że wysiłek fizyczny powoduję zmniejszenie zapotrzebowania na insulinę nie tylko do 60 min po posiłku.
~Artur IP: 31.128.9.xxx
(2015-07-30 20:35:03)
Odnosząc się do komentarza powyżej, każdy diabetyk chorujący bynajmniej rok powinien go zrozumieć bez problemu. Autor artykułu zapomniał dodać, iż każdy kto podejmuje jakikolwiek wysiłek fizyczny powinien mieć przy sobie coś słodkiego. Dodatkowo został pominięty bardzo ważny fakt dotyczący cukrzycy. Przy regularnym wysiłku fizycznym i bardzo dobrym wyrównaniu metabolicznych choroby ( mam na myśli hemoglobinę glikowaną
~Lidia IP: 80.193.45.xxx
(2015-03-28 16:12:17)
te artykuly na temat cukrzycy I sposobow jej leczenia sa p rzystepne dla lekarzy po studiach ch orych na cukrzyce ale watpie czy dla samych chorych. Dowodem na to jest brak komentarzy na ich temat. brak w nich konkretow I ludzkiego podejscia do tego problemu. Niepotrzebne jest tez tu popisywanie sie wiedza z ktorej chory I tak nic nie rozumie a tylko pograza sie w chorobie. Cwicz bo dobrze ci to zrobi ale nie intencywnie ale az do zadyszki. W cieplym otoczeniu uwazaj na odwodnienie ale co