Wystąpienie prof. Maciej Małeckiego, prezesa Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego i kierownika Katedry i Kliniki Chorób Metabolicznych na Uniwersytecie Jagiellońskim dotyczyło priorytetów i wyzwań, jakie czekają opieką diabetologiczną w Polsce. Półgodzinne wystąpienie profesora było niezwykle interesujące i treściwe. Prezes PTD przedstawił najważniejsze problemy, jakie czekają na polską diabetologię w 2017 roku i w kolejnych latach.
W Polsce mamy około 3 milionów osób chorych na cukrzycę. Jest to około 8-9% populacji polskiej, z czego 9 na 10 przypadków to cukrzyca typu 2. Leczone przypadki cukrzycy to ok. 2,1 mln w tym około 180000 przypadków cukrzycy typu 1, z tego około 20000 w populacji pediatrycznej. Przypadki niezdiagnozowane i nieleczone to od 600000 do 1 mln osób. W naszym kraju mamy epidemię nie tylko cukrzycy typu 2, ale także cukrzycy typu 1. Zapadalność na cukrzycę typu 1 w ciągu ostatnich 25 lat wzrosła 4-5 krotnie. Nie do końca są znane powody, dlatego następuje tak duży wzrost liczby zachorowań. Dotyczy to także krajów ościennych, Czech, Słowacji i krajów bałtyckich.
Profesor Małecki zwrócił uwagę, że wszystkie bazy danych dotyczące liczby pacjentów diabetologicznych w Polsce nie były tworzone po to, aby opisywać etymologię cukrzycy i jej powikłania. To są bazy danych tworzone dla zupełnie innych potrzeb, głównie dla płatnika, finansowania usług zdrowotnych, czy też refundacji leków. Właściwą metodologią są niezależne rejestry medyczne. Tego w Polsce brakuje. Zdaniem prof. Małeckiego brak rejestrów medycznych w diabetologii uniemożliwia dokładną ocenę opieki nad pacjentami z cukrzycą w naszym kraju!
"Martwimy się o pacjentów z cukrzycą, ponieważ pacjenci tacy przedwcześnie umierają. Pacjenci żyją kilka lat krócej niż pacjenci bez cukrzycy. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni. (...) Pacjenci umierają głównie z powodów schorzeń sercowo - naczyniowych." - mówi prof. Małecki. Największym wyzwaniem systemów opieki zdrowotnej jest wydłużenie życia pacjentów z cukrzycą. Doświadczenie Stanów Zjednoczonych pokazuje, że poprawa jakości opieki diabetologicznej skutkuje redukcją przewlekłych powikłań cukrzycy.
"Nakłady w Polsce na diabetologię, na opiekę nad pacjentem z cukrzycą są najniższe w Europie. Nie dziwi nas to, że są 10 krotnie niższe niż w Norwegii, czy Szwajcarii, bo do tego zdążyliśmy się już troszkę przyzwyczaić. (...) Jeżeli porównamy nakłady na diabetologię, wyrażane środkami wydatkowanymi na jedną osobę z cukrzycą u naszych sąsiadów, na Słowacji, Czechach czy na Węgrzech i porównamy to do Polski, to widzimy, że nakłady te są o kilkadziesiąt procent niższe". - powiedział prof. Maciej Małecki.
Aktualnie najważniejsze problemy polskiej diabetologii według prof. Macieja Małeckiego:
- Zabezpieczenie funkcjonowania ambulatoryjnego lecznictwa specjalistycznego w dobie reformy. Czy nowy system pozwoli się utrzymać poradniom diabetologicznym w Polsce?
- Organizacja i finansowanie referencyjnych oddziałów diabetologicznych w szpitalach wchodzących w skład sieci.
- Utrzymanie i poprawa programu KAOS - Kompleksowej Ambulatoryjnej Opieki Specjalistycznej.
- Zabezpieczenie kontynuacji Świadczenia Odrębnie Kontraktowanego (ŚOK) leczenia osobistą pompą insulinową u pacjentów z cukrzycą typu 1.
- Poprawa finansowania procedur leczenia zespołu stopy cukrzycowej.
- Wprowadzenie porady edukacyjnej.
- Zainicjowanie rejestrów medycznych w diabetologii.
- Zwiększenie dostępności leków diabetologicznych na listach refundacyjnych, w szczególności nowoczesnych leków obniżających ryzyko sercowo-naczyniowe.
- Poprawa finansowania osprzętu do pomp insulinowych oraz finansowanie systemów do ciągłego monitorowania glikemii, w tym typu Flash.
Według profesora jest potrzeba wprowadzenia porady edukacyjnej do katalogu świadczeń. Porada taka realizowana jest przez pielęgniarkę, edukatora lub dietetyka. Procedura ta ma na celu optymalizację opieki diabetologicznej na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej i specjalistycznej opieki diabetologicznej.
"Zwracam uwagę, że osprzęt do pompy insulinowej powyżej 26 roku życia jest finansowany tylko w 70% i ja osobiście nie widzę żadnego powodu żeby kogoś karać za to, że przesuwa się z kategorii lat 25 do 26, 27 i więcej. To są tak samo pacjenci objęci ubezpieczeniem zdrowotnym i dla mnie, jako dla lekarza nie ma żadnego uzasadnienia żeby utrzymać ten sztuczny podział." - zaznaczył prof. Maciej Małecki i dodał: "Oczekujemy także wejścia na listy refundacyjne systemów do ciągłego monitorowania glikemii. To jest taki sprzęt, w moim odczuciu, w obliczu postępu technologicznego, które się w tej chwili dokonuje, powinien być dostępny w perspektywie 2-3 lat dla każdego pacjenta z cukrzycą typu 1. Bo jemu się po prostu żyje bezpieczniej, spokojniej, bo obawy przed hipoglikemią przy zastosowaniu tego sprzętu znikają. (...) Prace nad refundacją sprzętu dla dzieci są zaawansowane, ale zakres tej refundacji będzie ograniczony co do liczby, także co do wieku. Uważam, że powinna to być jak najszersza refundacja".
Potrzeby w zakresie terapii obejmują rozszerzenie refundacji leków przeciwcukrzycowych o nowe cząsteczki oraz poszerzenie wskazań klinicznych do refundacji nowoczesnych insulin w cukrzycy typu 2. Obecnie około 50000-60000 chorych na cukrzycę typu 2 z własnej kieszeni kupuje nowoczesne leki przeciwcukrzycowe. Według prof. Małeckiego najważniejszym pytaniem współczesnej diabetologii jest, czy u chorych z cukrzycą typu 2 nowoczesne terapie hipoglikemizujące w porównaniu ze standardowym postępowaniem zmniejszają ryzyko zawału mięśnia sercowego i czy wydłużają życie? Odpowiedź na to pytanie jest twierdząca. Flozyny i inkretyny wydłużają życie oraz zmniejszają ryzyko zawału serca! Są to twarde dane medyczne poparte licznymi badaniami, które ukazują się w ostatnich latach.
Potrzebami w zakresie leczenia przewlekłych powikłań cukrzycy - Zespołu Stopy Cukrzycowej, to stworzenie sieci referencyjnych i podstawowych gabinetów stopy cukrzycowej, edukacja chorych, lekarzy, pielęgniarek i pozostałych członków zespołu medycznego oraz procedury leczenia chorych z zespołem stopy cukrzycowej (obecnie w ocenie AOTMiT).
I na koniec profesor Małecki podsumowuje: "W opinii wielu diabetologów w Polsce mamy do czynienia z dużą rozbieżnością między polityką refundacyjną w odniesieniu do cukrzycy typu 1 i typu 2. Większość nowoczesnych terapii dla cukrzycy typu 1 jest w pełni lub przynajmniej częściowo refundowanych w naszym kraju. Żadna z nowoczesnych terapii hipoglikemizujących w cukrzycy typu 2 nie jest na liście refundacyjnej."
Jerzy Magiera
Pełne wystąpienie prof. Maciej Małeckiego
Masz swoją opinię na ten temat? Tu jest miejsce, gdzie możesz ją wyrazić! Pisz, komentuj i dyskutuj. Pamiętaj o tym, że nie będą tolerowane niecenzuralne wypowiedzi i wulgaryzmy.
