Czy wiecie, że dokładnie 35 lat temu (jesień 1988 r.) został wydany pierwszy numer "Diabetyka"? A w ostatnich dniach wypuszczony w obieg został najnowszy listopadowy numer. W tym numerze podjęto temat, który nie jest wystarczająco zauważany. Czyli sen. Okazuje się bowiem, że ma on istotne znaczenie dla osiągnięcia docelowych poziomów glukozy. Zarówno zbyt krótki sen, jak i sen zbyt długi wpływają na zdrowie fizyczne i psychikę (np. rozdrażnienie, obniżony nastrój itp.). Tak więc higiena snu powinna być częścią naszej dbałości o zdrowie.
Dobry sen pozytywnie wpływa również na odporność. A ta, jak wiadomo, jest w sezonie grypowym nieco nadwątlona. Można więc dodatkowo wspomagać swój organizm za pomocą immunostymulantów - naturalnych surowców pobudzających i wzmacniających układ odpornościowy. Tarczą chroniącą nas przed inwazją chorobotwórczych patogenów są również zioła o naturalnej aktywności przeciwbakteryjnej. W artykule na ten temat , który znalazł się w nr 11, zdradzamy, które rośliny mają taką moc.
Zachowanie i poprawę zdrowia ułatwiają także odpowiednie, rutynowe zachowania. Stąd zdrowe nawyki w odniesieniu do stylu życia mają bardzo duże znaczenie dla jakości życia i skuteczności terapii cukrzycy. Praktyczne wskazówki i techniki, jak tworzyć nowe nawyki służące zdrowiu również znajdziecie w jedenastce (oraz inne ciekawe tematy). Niech zdrowie będzie z Wami!
POCZYTALNIA
Zmiany stylu życia mogą zapobiec demencji
Bezsenność a ciśnienie krwi u kobiet
Fasola na straży glikemii?
Niezdrowe przekąski wieczorną porą
TEMAT NUMERU
Makroangiopatia - problem w dużych naczyniach
ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
Piramida życia w zgodzie z cukrzycą (cz. 18) - Jak żyć z cukrzycą bez lęku?
Dzięki CGM wiem więcej o swojej cukrzycy
Higiena snu u osób z cukrzycą
POD LUPĄ
Jak wzmocnić odporność? Naturalnie!
Tworzenie zdrowych nawyków
LEKARZ ODPOWIADA
Co oznacza podwyższona kreatynina?
ZDROWO ŻYWIENIOWO
Niezdrowe nasycone kwasy tłuszczowe w planowaniu diety
Przepisy kulinarne
BLIŻEJ NATURY
Niezłe ziółko… Serdecznik pospolity
WARTO WIEDZIEĆ
Choroby gardła i krtani
- TEMAT NUMERU
Makroangiopatia - problem w dużych naczyniach
- W przypadku cukrzycy dochodzi do podwyższenia poziomu glukozy we krwi, co w połączeniu z innymi czynnikami ryzyka (takimi jak nadciśnienie czy palenie papierosów) prowadzi do zmian w naczyniach krwionośnych w całym organizmie. Zmiany obejmują naczynia zarówno duże, jak i małe, dlatego powikłania dzielimy na dwie kategorie: makroangiopatię i mikroangiopatię.
Uszkodzenia dużych naczyń krwionośnych (makro) prowadzą do choroby niedokrwiennej serca, zawału mięśnia sercowego, choroby niedokrwiennej kończyn dolnych oraz choroby naczyń mózgowych.
Mięsień sercowy jest unaczyniony przez dwie tętnice wieńcowe, prawą i lewą, oraz sieć odchodzących od nich odgałęzień. Wskutek zmian w początkowej fazie choroby niedokrwiennej serca, polegających na zaburzeniach w funkcjonowaniu śródbłonka naczyń krwionośnych, dochodzi do upośledzenia zaopatrzenia mięśnia sercowego w tlen i substancje odżywcze. Z czasem tworzą się zwężenia w świetle naczyń krwionośnych, które nasilają niedokrwienie mięśnia sercowego. Objawem klinicznym, odczuwanym przez pacjenta są bóle w klatce piersiowej. Mogą one mieć różny obraz, najczęściej są to bóle zlokalizowane za mostkiem, promieniujące do barku lewego lub szczęki, mające charakter piekący, przeszywający. Niekiedy bólom towarzyszą poty oraz niepokój.
- ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
Higiena snu u osób z cukrzycą
- W zarządzaniu cukrzycą ważne są nie tylko dieta, aktywność fizyczna i leki. Okazuje się, że także sen ma ogromne znaczenie dla osiągnięcia docelowych poziomów glukozy. Sen jest niezbędny dla zdrowia, ale w natłoku codziennych spraw związanych z rodziną, pracą i obowiązkami, lekceważymy jego rolę. Przeciętny dorosły potrzebuje około 7 godzin snu w nocy. W wieku 65 lat i więcej, potrzebujemy bliżej 8. godzin snu. Sen trwający poniżej 6 godzin może powodować wyższe poziomy glukozy we krwi następnego dnia. Wiele czynników wpływa na jakość snu, w tym dieta, hormony, stan psychiczny (np. obniżenie nastroju), a także poziom glukozy we krwi. W przypadku istnienia cukrzycy, brak wystarczającej ilości snu może utrudnić zarządzanie nią.
Sen jest regulowany przez hormony - melatoninę i kortyzol. Działają one w tandemie, aby regulować rytm dobowy, wewnętrzny zegar biologiczny. Melatonina sprawia, że śpimy, a kortyzol nas budzi. Kiedy nie śpimy, sen jest zaburzony, zmienia się aktywność hormonów. Badania wykazały, że brak/zaburzenia snu może powodować wzrost poziomu kortyzolu. Jest to hormon stresu i jego zwiększone uwalnianie powoduje wzrost glikemii.
- POD LUPĄ
Tworzenie zdrowych nawyków
- Zdrowsze odżywianie, więcej ruchu i lepsza samokontrola, to powszechnie stawiane sobie cele. Równie częsta jest rezygnacja z ich realizacji, gdyż wydają się nie do utrzymania lub nieosiągalne. Główną przeszkodą w realizacji postanowień dotyczących stylu życia, jest stawianie sobie celów niemożliwych do osiągnięcia w krótkim czasie i wielu naraz.
Zachowania zdrowotne, czyli wszelkie działania lub nawyki, które przyczyniają się do utrzymania, przywrócenia lub poprawy ogólnego stanu zdrowia i dobrego samopoczucia, są niezbędne w leczeniu cukrzycy. W tym przypadku kluczowe zachowania zdrowotne obejmują kontrolę poziomu glukozy we krwi, stosowanie zrównoważonej diety, regularną aktywność fizyczną, przyjmowanie leków zgodnie z zaleceniami i regularne kontrole u lekarza. Przyjmując te zachowania, możemy lepiej radzić sobie z chorobą, zmniejszać ryzyko powikłań i utrzymać dobre zdrowie psychiczne i fizyczne. Zmiana zachowania jest ważna w zarządzaniu cukrzycą, ponieważ może prowadzić do skutecznego leczenia choroby, lepszej jakości życia oraz lepszych umiejętności samoopieki i samokontroli.
Będąc konsekwentnymi, poświęcając czas i uwagę wdrażaniu nowych nawyków, określone zachowania w końcu się staną częścią życia. Przyjdzie to naturalnie, bez wewnętrznej walki ze słabą silną wolą. Pomocne w tym jest tzw. układanie nawyków, bez wewnętrznej walki ze słabą silną wolą. Pomocne w tym jest tzw. układanie nawyków.
- ZDROWO ŻYWIENIOWO
Niezdrowe nasycone kwasy tłuszczowe w planowaniu diety
- Stężenie cholesterolu we krwi, które związane jest z ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, w znaczącym stopniu zwiększają nasycone kwasy tłuszczowe zawarte w jedzeniu. Spożywane w nadmiarze przyczyniają się do miażdżycy, więc jeśli chcemy zadbać o serce i naczynia, i uniknąć poważnych problemów zdrowotnych (np. zawału mięśnia sercowego), powinniśmy je zdecydowanie ograniczyć.
Towarzystwa naukowe (diabetologiczne, kardiologiczne) rekomendują dzienne spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych (NKT) na poziomie 10% kaloryczności diety. W przypadku hipercholesterolemii (wysokiego poziomu cholesterolu we krwi) i towarzyszącej cukrzycy, zalecana ilość NKT w diecie to poniżej 7% wartości energetycznej. Co to oznacza?
Że posiłki spożywane w ciągu całego dnia powinny dostarczać 7% (ewentualnie 10%) nasyconych kwasów tłuszczowych. Jak to przenieść na praktykę i przyrządzanie posiłków? Dopuszczalną zawartość NKT w diecie obliczamy przy uwzględnieniu kaloryczności diety. Wzór jest bardzo prosty: Kaloryczność diety x 0,007 lub x 0,01 (bo 7% lub 10%). Wynik na przykładzie diety 2000 kcal: 14 g/20 g NKT.
- WARTO WIEDZIEĆ
Choroby gardła i krtani
- Większość infekcji pojawiająca się przy zmiennej aurze to typowe przeziębienia, zwykle ustępują samoistnie po zastosowaniu klasycznych metod leczniczych. Jednak zdarzają się też schorzenia poważniejsze, jak angina czy zapalenie krtani, i wówczas konieczna jest pilna konsultacja lekarska.
Ostre zapalenie gardła spowodowane jest głównie przez wirusy (w 70-80% przypadkach), ale może także współistnieć z chorobami zakaźnymi: odrą, różyczką i ospą. Sprzyja mu gorące i suche lub zimne powietrze, zapylenie, spożywanie zbyt zimnych bądź zbyt gorących napojów, czynniki drażniące, przede wszystkim dym papierosowy. Stan zapalny obejmuje całą błonę śluzową, najczęściej w części ustnej gardła. Do objawów wirusowego zapalenia gardła zaliczamy: pogorszenie samopoczucia, osłabienie, bóle gardła, bóle głowy i stany podgorączkowe. Przeważnie choroba mija sama po około 7 dniach, po zastosowaniu leczenia objawowego. Zaleca się spożywanie dużej ilości płynów, aby nawilżyć błonę śluzową gardła, a także ze względu na towarzyszącą gorączkę. W razie gorączki lekiem pierwszego rzutu jest paracetamol. Preparaty do ssania zawierają środki miejscowo znieczulające i działają również przeciwzapalnie.