Wyzwania w obszarze diabetologii na początku 2021 roku - tym zagadnieniom poświęcone było posiedzenie Zespołu Parlamentarnego ds. Cukrzycy, które odbyło się dnia 23 lutego 2021 roku. Zdaniem zaproszonych gości priorytetami na ten rok powinny być: zapewnienie właściwej profilaktyki i edukacji, dostęp do odpowiednich technologii leczenia oraz terapia powikłań.
Utrata wzroku - niewidzialne powikłanie cukrzycy
Jak poważnym i częstym powikłaniem cukrzycy może być utrata wzroku przekonywał prof. dr hab. Marek Rękas, konsultant krajowy w dziedzinie okulistyki. "Zgodnie z raportem Światowej Organizacji Zdrowia cukrzyca jest jedną z głównych przyczyn ślepoty na świecie. Ryzyko utraty widzenia jest 25-krotnie większe niż w przypadku osób bez cukrzycy" przekonywał ekspert, wskazując w tym kontekście zwłaszcza na retinopatię cukrzycową (DR) i cukrzycowy obrzęk plamki (DME).Według szacunków DME występuje u ok. 8-14% chorych, z czego 40% to osoby w wieku produkcyjnym - do 45 roku życia. W Polsce schorzenie to dotyka ok. 150 tys. osób - w tym 50-60 tys. to stadia wczesne, a w 80-100 tys. przypadków - stadia zaawansowane. Do rozwoju choroby dochodzi wskutek podwyższonego poziomu cukru we krwi, który powoduje uszkodzenie drobnych naczyń w oku (mikroangiopatia), a w efekcie obrzęk, niedotlenienie i sukcesywne niszczenie siatkówki.
Jak jednak wskazywał prof. Rękas - retinopatia cukrzycowa, w tym cukrzycowy obrzęk plamki jest najczęstszą przyczyną możliwej do uniknięcia utraty wzroku. Podstawą terapii w tym wypadku są powtarzane 3-7 razy do roku iniekcje leków anty-VEGF bezpośrednio do gałki ocznej.
Niestety leczenie nie jest obecnie w Polsce refundowane. W efekcie chorzy skazani są na postępowanie choroby i rozwój ciężkich powikłań. "Należy pomyśleć o programie lekowym DME. Ja osobiście podjąłem decyzję i napisałem pismo do Ministra Zdrowia i intensywne prace nad programem trwają. Mam nadzieję, że będzie on zainicjowany jeszcze w tym roku" - podkreślił prof. Rękas.
"Powikłania okulistyczne to temat zaniedbany. Widzimy niską świadomość problemu zarówno wśród pacjentów, jak i lekarzy" przestrzegała w komentarzu do wystąpienia prof. Rękasa Anna Śliwińska, Prezes ZG PSD.
Skuteczna terapia? Potrzeba edukacji i dostępu do wyrobów medycznych
Konsultant krajowa w dziedzinie pielęgniarstwa diabetologicznego, mgr Alicja Szewczyk wskazywała z kolei, że kluczowymi elementami efektywnej terapii cukrzycy jest właściwa edukacja pacjenta oraz dostęp do podstawowych wyrobów medycznych.Należą do nich m.in. glukometry i paski do glukometrów (z których korzysta w Polsce ok. 2,01 mln pacjentów), osobiste pompy insulinowe (ok. 20,4 tys. pacjentów z cukrzycą typu 1), a także peny insulinowe wraz z igłami. Z tego ostatniego rozwiązania korzysta ok. 676 tys. chorych z cukrzycą typu 1 oraz 2.
W swojej prezentacji mgr Alicja Szewczyk przytoczyła wyniki badań przeprowadzonych w 2019 roku przez Polskie Stowarzyszenie Diabetyków, które wskazuje że 90% pacjentów korzysta z tej samej igły kilkukrotnie, a nawet kilkunastokrotnie. Głównym powodem tej sytuacji (66% pacjentów) są przy tym względy finansowe, będące konsekwencją braku refundacji igieł. "Polska pozostaje jednym z ostatnich państw europejskich - obok Belgii, Bułgarii i Rumunii - w których igły do wstrzykiwaczy nie są refundowane" - podkreślała pani konsultant, jednoznacznie wskazując na potrzebę refundacji tej technologii w naszym kraju, co przełożyłoby się na podniesienie skuteczności terapii i komfortu pacjenta przy jednoczesnym ograniczeniu powikłań choroby.
W odpowiedzi Przewodnicząca Zespołu Parlamentarnego, poseł Ewa Kołodziej zadeklarowała głębokie zaangażowanie w poprawę jakości życia pacjentów z cukrzycą, jak również wsparcie kwestii refundacji igieł do wstrzykiwaczy.
Profilaktyka od najmłodszych lat
Potrzebę profilaktyki - już na etapie edukacji szkolnej - podkreśliła mgr Ewa Dygaszewicz, Prezes Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego PSD, która zaprezentowała ewolucję i efekty programu edukacyjnego KiDS. Został on zrealizowany w Polsce jako pierwszym kraju europejskim w odpowiedzi na potrzebę lepszego zrozumienia cukrzycy w szkołach.Cele programu są zbieżne z celami edukacji diabetologicznej jako takiej - obejmują m.in. poprawę poziomu wiedzy, zwalczanie dyskryminacji dzieci z cukrzycą typu 1, budowanie świadomości i kształtowanie postaw zdrowego stylu życia, jak również prewencję cukrzycy typu 2.
Prezes ZG PSD Anna Śliwińska w podsumowaniu podkreśliła, że w ostatnich dniach PSD wystosowało pismo do Ministerstwa Nauki i Edukacji, aby projekt KIDS został włączony w tzw. lekcję o zdrowiu we wszystkich szkołach w Polsce.
Jak pokazał przebieg dyskusji, mimo wielu sukcesów w ostatnich latach, diabetologia nadal pozostaje obszarem pełnym potrzeb i wyzwań - w zakresie profilaktyki i edukacji, odpowiedniego dostępu do leków i wyrobów medycznych, ale i nowoczesnych technologii, a także leczenia powikłań tej choroby.
Relacja przygotowana przez Polskie Stowarzyszenie Diabetyków.
Prezentacje w formie PDF można znaleźć tutaj.
Masz swoją opinię na ten temat? Tu jest miejsce, gdzie możesz ją wyrazić! Pisz, komentuj i dyskutuj. Pamiętaj o tym, że nie będą tolerowane niecenzuralne wypowiedzi i wulgaryzmy.
