SPIS TREŚCI:
1. Podstawowe zasady postępowania w leczeniu cukrzycy.
2. Dlaczego należy wymieniać igły?
3. Jak prawidłowo wymienić igłę?
4. Rotacja miejsca wkłucia - czy to ważne?
5. Jak wygląda sprawa dostępności igieł?
1. Podstawowe zasady postępowania w cukrzycy.
Aż 90% pacjentów będących w trakcie insulinoterapii przyznaje, że nie wymienia igły w swoim penie po każdej iniekcji.1 Choć według Rekomendacji Polskiej Federacji Edukacji w Diabetologii2 każdy pacjent musi zostać przeszkolony w zakresie prawidłowego wykonywania wkłuć, to jednak większość z nich nie stosuje się do przekazanych instrukcji. Efektów zaniedbań nie widać na pierwszy rzut oka, dlatego łatwo je zlekceważyć. To duży błąd, który może prowadzić do dyskomfortu, a nawet poważnych powikłań. Jak w takim razie im zapobiec?
- Używaj tylko nowej igły - igła sterylna jest tylko raz - wtedy masz pewności, że zabezpieczasz sobie sterylne warunki wkłucia.
- Pen jest przedmiotem osobistym - może być używany tylko przez jedną osobę.2
- Niezależnie od wieku jak i grubości tkanki skórnej preferowane są krótsze igły, gdyż insulinę podajemy podskórnie.2
- Podając insulinę, omijaj miejsca zmienione chorobowo takie jak: blizny, uszkodzenia skóry, zaniki i przerosty tkanki podskórnej, zmiany alergiczne.2
- Zawsze przestrzegaj zasad rotacji miejsc i obszarów iniekcji, gdyż może mieć to wpływ na dzienne wahania glikemii i powikłania skórne.2
- Wstrzykiwacz typu pen powinien być używany i przechowywany w temperaturze pokojowej: 20- 24 st. C w zimie i 20-26 st. C w lecie.2
2. Dlaczego warto wymieniać igły?
Wymiana igły do podawania insuliny jest znaczącym elementem skutecznej terapii. Stosowanie się do tej zasady pozwala zredukować powikłania miejscowe i zwiększyć komfort iniekcji pacjenta, a także lepiej kontrolować cukrzycę.Igła pozostawiona we wstrzykiwaczu po iniekcji - może spowodować dostęp powietrza do wkładu, a także wyciek leku, który w przypadku insuliny mętnej mógłby spowodować zmianę jej stężenia i prowadzić do niewłaściwego dawkowania.3
3. Jak prawidłowo wymienić igłę?
Budowanie dobrych nawyków trwa, dlatego, nawet jeśli dotychczas nie przykładałeś większej uwagi do prawidłowej wymiany igły, warto zacząć choćby od dzisiaj.- Nową igłę powinno się zakładać bezpośrednio przed wykonaniem wkłucia.
- W przypadku wymiany wkładu należy wyjąć insulinę z lodówki na 1-2 godziny przed iniekcją, gdyż podanie zimnej insuliny jest bolesne.3
- Sprawdź, czy igła jest drożna oraz, czy w fiolce nie nagromadziło się powietrze.
- Po podaniu insuliny usuń zużytą igłę - nałóż na ostrze kapturek zabezpieczający, odkręć igłę i zutylizuj ją.
4. Rotacja miejsca wkłucia - czy to ważne?
Rotacja miejsca wkłucia jest równie istotna, co regularna wymiana igły. Dzięki temu redukujemy ryzyko lipodystrofii, która może utrudniać wchłanianie się insuliny, a co za tym idzie - jej prawidłową podaż.2Miejsce iniekcji w obrębie danego obszaru ciała powinno się zmieniać przy każdym wkłuciu, przesuwając się o około 1 cm od ostatniego wstrzyknięcia. Możemy wrócić do poprzedniego miejsca po upływie 6 tygodni i kontynuować rotację w ten sam sposób. Minimum co 4 tygodnie powinno zmieniać się również anatomiczny obszar ciała, w który dokonujemy wkłucia - np. zmieniając stronę ciała z lewej na prawą.2
5. Jak wygląda sprawa dostępności igieł?
Stosowanie się do powyższych zasad może znacznie poprawić nasz komfort życia z cukrzycą oraz zapobiec poważnym komplikacjom. Od 1 maja 2022 roku, znacznie zwiększyła się dostępność igieł, ponieważ zostały one objęte refundacją.4 Każdy pacjent wymagający podania insuliny, w ramach refundacji może otrzymać 4 opakowania igieł po 100 szt. - niezależnie od rozmiaru. Dzięki temu igły są bardziej dostępne dla pacjenta.
Źródła:
1. Polskie Stowarzyszenie Diabetyków. Prawidłowa technika iniekcji insuliny, a używanie igieł jednorazowych wśród pacjentów chorujących na cukrzycę. 2019
2. A. Szewczyk i inni. Praktyczne zalecenia w pielęgniarskiej i położniczej opiece diabetologicznej. Stanowisko Polskiej Federacji Edukacji w Diabetologii. 2020; 19-24
3. A. Szewczyk. Pielęgniarstwo diabetologiczne. 2021; 87- 101
4. Obwieszczenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, z dnia 1 listopada 2022
Masz swoją opinię na ten temat? Tu jest miejsce, gdzie możesz ją wyrazić! Pisz, komentuj i dyskutuj. Pamiętaj o tym, że nie będą tolerowane niecenzuralne wypowiedzi i wulgaryzmy.
