Czym powinni słodzić diabetycy?
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne i Polskie Towarzystwo Badań nad Otyłością potwierdzają bezpieczeństwo stosowania niskokalorycznych substancji słodzących w produktach żywieniowych i rekomendują zastępowanie nimi sacharozy przez osoby z rozpoznaniem nadwagi i otyłości, a szczególnie w sytuacji występowania zaburzeń gospodarki węglowodanowej, czyli przy nieprawidłowej glikemii na czczo, nietolerancji glukozy i cukrzycy typu 2(1).Słodziki powinny być zatem stosowane nie tylko przez osoby chorujące na cukrzycę i insulinooporność, ale również przez walczące z nadwagą i otyłością. Najczęściej wśród słodzików zdrowszych od cukru wymienia się: ksylitol, erytrol oraz stewię.
W roli zamiennika cukru białego stosowany jest również cukier trzcinowy oraz miód. Jednak, czy te dwa produkty mogą zostać włączone do diety diabetyków? Na to pytanie odpowie analiza wartości indeksu glikemicznego.
Wartość indeksu glikemicznego klasycznego, białego cukru rafinowanego jest równa około 70-80. Cukier trzcinowy, mimo że jest zdrowszy od białego cukru, również cechuje się średnim lub wysokim indeksem glikemicznym - wartość IG wynosi 60-70. Natomiast indeks glikemiczny miodu zależy od danego rodzaju tego produktu od pszczół. Uznaje się, że jego średnia wartość IG wynosi 50. W przypadku miodów wielokwiatowych wartość indeksu jest wyższa - wynosi 80-90.
Czy diabetycy mogą słodzić cukrem trzcinowym i miodem? Mimo że cukier trzcinowy cechuje się niższą wartością indeksu glikemicznego niż cukier biały, to nie powinien zostać włączony do diety. W przypadku miodu nie da się postawić jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy powinien być spożywany przez diabetyków. Spośród jego wszystkich rodzajów miód akacjowy charakteryzuje się najniższym indeksem glikemicznym równym 32. Decyzję o sporadycznym spożyciu miodu powinno się podjąć po konsultacji z lekarzem.
Jakie słodziki dla diabetyków?
Wiemy już, że diabetycy powinni unikać cukru białego, cukru trzcinowego, a także, że każdy rodzaj miodu charakteryzuje się inną wartością indeksu glikemicznego. Jak więc wygląda sytuacja ze słodzikami, które zostały wymienione na początku artykułu?Ksylitol to cukier brzozowy, który wykazuje działanie przeciwbakteryjne, nie powoduje próchnicy oraz cechuje się niższą kalorycznością w porównaniu z cukrem białym. Wartość energetyczna w 100 gramach produktu wynosi około 240 kalorii. Wartość indeksu glikemicznego ksylitolu jest równa 7. Zalecana dzienna dawka to 15 gramów.
Erytrol uchodzi za jeden z najzdrowszych słodzików. Ta substancja słodząca nie powoduje próchnicy oraz praktycznie nie zawiera żadnych kalorii. Wartość indeksu glikemicznego jest równa 0. Maksymalna dobowa dawka erytrolu wynosi 50 gramów.
Stewia, mimo że jest 300 razy słodsza od cukru, to cechuje się zerową kalorycznością oraz zerową wartością indeksu glikemicznego. Dodatkowo wykazuje działanie przeciwgrzybicze, bakteriobójcze i może obniżać ciśnienie tętnicze krwi.
Dzięki analizie wartości indeksu glikemicznego ksylitolu, erytrolu oraz stewii, widzimy, że wszystkie trzy słodziki mogą stanowić zdrowy zamiennik cukru dla diabetyków.
Słodziki znajdą szerokie zastosowanie w kuchni - można nimi słodzić napoje, wykorzystywać je do dań, a także do wypieków.
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne i Polskie Towarzystwo Badań nad Otyłością podkreślają jednak, że spożywanie produktów spożywczych, których kaloryczność została obniżona dzięki zastosowaniu niskokalorycznych substancji słodzących, nie może być jedynym elementem zmiany stylu życia(1).
Słodkie przepisy dla diabetyków - ksylitol, erytrol i stewia zamiast cukru
Biały cukier skutecznie podnosi glikemię każdego wypieku. Przepisy na słodycze dla diabetyków powinny się więc opierać na ksylitolu, erytrolu lub stewii.Przepis na ciasto jogurtowe
Ciasto jogurtowe możemy wykonać z różnymi owocowymi kombinacjami. Do tego przepisu zastosujemy truskawki.Potrzebne składniki:
- 150 g jogurtu,
- 4 stołowe łyżki oleju,
- 4 łyżki ksylitolu,
- 200 g mąki pełnoziarnistej,
- 150 g truskawek,
- 2 jajka,
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia.
Na początku białka oddzielamy od żółtek, a następnie odkładamy je do lodówki. Kolejny krok to utarcie żółtek z ksylitolem oraz dodanie jogurtu, proszku do pieczenia i oleju. Po dokładnym wymieszaniu stopniowo wsypujemy mąkę. Białka wyciągamy z lodówki, ubijamy na pianę oraz doprawiamy szczyptą soli.
Na końcu musimy wymieszać masę z białkiem oraz dodać truskawki. Ciasto pieczemy w piekarniku nagrzanym do 175 stopni przez maksymalnie 30 minut.
Przepis na muffiny z borówkami
Potrzebne składniki:- 0,5 szklanki mąki pełnoziarnistej orkiszowej,
- 0,5 szklanki mąki jasnej orkiszowej,
- 0,75 szklanki erytrolu,
- 4 jaja,
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia,
- 1 łyżka stołowa ekstraktu waniliowego,
- garść borówek.
Białko oddzielamy od żółtek, dodajemy szczyptę soli i ubijamy na pianę. Erytrol warto zmielić na puder, np. używając młynku do kawy. Następnie do ubitej piany dodajemy erytrol i żółtka, równocześnie cały czas mieszając.
Do osobnej miski wsypujemy mąki orkiszowe i proszek do pieczenia. Do ubitej piany dodajemy stopniowo mąkę i na końcu ekstrakt waniliowy.
Muffinki umieszczamy w formie, dodajemy do nich borówki oraz wkładamy do piekarnika rozgrzanego do temperatury 180 stopni. Pieczemy przez 15 minut, najlepiej bez funkcji termoobiegu.
Przepis na ciasto marchewkowe
Potrzebne składniki:- 150 g mąki pszennej razowej,
- 60 ml oleju rzepakowego,
- marchewki,
- 5 jajek,
- 2 łyżki stołowe stewii,
- 1,5 łyżeczki proszku do pieczenia,
- 1 łyżeczka cynamonu.
Marchewkę musimy zetrzeć na tarce, tak, aby uzyskać jej 500 gramów. Olej rzepakowy i jajka łączymy z mąką, stewią, proszkiem do pieczenia i z cynamonem. Po dokładnym wymieszaniu dodajemy startą marchewkę.
Ciasto pieczemy w piekarniku nagrzanym do 180 stopni przez maksymalnie 60 minut.
Przypisy:
1) Zalecenia Kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2021 Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego
Masz swoją opinię na ten temat? Tu jest miejsce, gdzie możesz ją wyrazić! Pisz, komentuj i dyskutuj. Pamiętaj o tym, że nie będą tolerowane niecenzuralne wypowiedzi i wulgaryzmy.
