mojacukrzyca.org - Komunikaty: Ostre powikłania w cukrzycy

W dniu 14 marca 2006 r. w Krakowie odbył się wykład lek. med. Barbary Katry na temat ostrych powikłań w cukrzycy. Dziękujemy Pani doktor za udostępnienie notatki i możliwość publikacji na łamach serwisu "Moja Cukrzyca".

lek. med. Barbara Katra
Katedra i Klinika
Chorób Metabolicznych CMUJ
Kierownik Prof. dr hab. Jacek Sieradzki

Ostre powikłania w cukrzycy

Wysoki poziom cukru – hiperglikemia (wysoki poziom cukru)

Niedocukrzenie – hipoglikemia

Przyczyny:

"błąd" dietetyczny

wysiłek fizyczny podejmowany przy glikemii powyżej 250 mg% (typ 1) lub powyżej 300 mg% (typ2)

infekcja

Zawsze należy odpowiedzieć na pytanie: co było przyczyną hiperglikemii!!!

Objawy hyperglikemii:

Pragnienie

Wielomocz

Nudności wymioty

Bóle brzucha

Osłabienie

Zaburzenia widzenia

Hiperglikemia – postępowanie

W przypadku stosowania insulinoterapii jeżeli glikemia jest powyżej 200 mg% należy dostrzyknąć 2-4 j. insuliny krótkodziałającej oraz wypić ok. 1-1,5 l płynów (woda mineralna)

Jeżeli cukrzyca leczona jest tabletkami należy rozważyć przyjęcie dodatkowej tabletki (z wyjątkiem Metforminy)

Jeżeli glikemia nie obniża się - skontaktuj się z lekarzem.

Oznaczanie cukru i acetonu w moczu

Cukier jest badany w moczu zwykle jeżeli jego poziom we krwi przekracza 180 mg% (10 mmol/l)

W cukrzycy typu 1 przy glikemii powyżej 250 mg%, a w cukrzycy typu 2 powyżej 300 mg% (16,7 mmol/l)

dodatkowo pojawia się w moczu aceton = ketony = substancje kwaśne.

Ketodiastix - paski do wykrywania obecności cukru i acetonu w moczu. Obecność cukru i acetonu w moczu możemy wykryć o każdej porze doby

Jeżeli wykryjesz aceton w moczu podczas hiperglikemii skontaktuj się w lekarzem!!! Taki stan może prowadzić do śpiączki

Leczenie hiperglikemii w szpitalu

Insulina dożylnie

Płyny dożylnie (kroplówki z solą fizjologiczną)

Uzupełnienie potasu

Niedocukrzenie = hipoglikemia

Objawy tzw. ostrzegawcze związane z obniżeniem poziomu cukru poniżej 3,5 mmol/l (65 mg%)

Niedocukrzenie względne - u niektórych chorujących na cukrzycę objawy niedocukrzenia pojawiają się przy wyższych poziomach cukru to oznacza to tzw. względne niedocukrzenie spowodowane tym, że u danej osoby cukrzyca jest źle wyrównana, lub też, że poziom cukru spada szybko.

Przyczyny niedocukrzenia

Niewystarczająca kaloryczność posiłku

Wysiłek fizyczny.

Za długie oczekiwanie na posiłek po iniekcji insuliny lub zażyciu tabletki obniżającej cukier.

Spożycie alkoholu.

Źle dobrana dawka insuliny.

Brak samokontroli.

Jak uniknąć powysiłkowej hipoglikemii?

Wysiłek fizyczny powinien być planowany, regularny, o tej samej porze o tym samym natężeniu

Przed wysiłkiem zmniejszamy o 30-50% dawkę insuliny krótkodziałającej lub zjadamy dodatkową przekąskę

Nie wykonujemy iniekcji insuliny w okolice ciała które biorą udział w wysiłku.

Objawy niedocukrzenia

pocenie się

bladość skóry

kołatania serca

uczucie głodu - tzw. wilczy głód

drżenie rąk

osłabienie

zaburzenia widzenia

niepokój

zaburzenia koncentracji

zaburzenia zachowania

Gdy odczuwasz objawy hipoglikemii
Jeżeli to możliwe zmierz poziom cukru, aby potwierdzić, że to jest hipoglikemia!

Objawy niedocukrzenia

Ich charakter może się zmieniać w miarę trwania cukrzycy

Po wielu latach trwania cukrzycy objawy ostrzegawcze niedocukrzenia mogą nie występować - nagła utrata przytomności

Co należy zjeść w przypadku hipoglikemii?

Objawy średnio nasilone i glikemia rzędu 50-65 mg% - wypijamy sok, coca-colę, mleko, zjadamy owoc, jogurt.

Objawy o dużym nasileniu na glukometrze LO: wypijamy osłodzony płyn (coca- cola, miód) i zjadamy kanapkę (obwarzanek, drożdżówkę)

Jakich produktów nie powinniśmy zjadać przeciwdziałając niedocukrzeniu?

Unikamy czekolady bo tłuszcz w niej zawarty spowalnia wchłanianie cukrów

Zjedzenie słodyczy może być przyczyną następowej hiperglikemii

Unikamy cukierków (landrynek), słabo się rozpuszczają- ryzyko zadławienia!!!

Poinformowanie otoczenia o cukrzycy!

Chory na cukrzycę, a zwłaszcza osoby z cukrzycą o chwiejnym przebiegu powinny mieć przy sobie informację o chorobie: identyfikator, bransoletka.

Poinformować osoby z najbliższego otoczenia!!!

Hipoglikemia

W przebiegu niedocukrzenia można stracić przytomność

Dłużej trwająca utrata przytomności to śpiączka hipoglikemiczna

OSOBY NIEPRZYTOMNEJ NIE WOLNO KARMIĆ, ANI PODAWAĆ PŁYNÓW. !!!!

Należy wezwać pogotowie

Można podać Glukagon

Hipoglikemia

Zawsze po niedocukrzenia należy zadać sobie pytanie jaka była jego przyczyna i skorygować popełniony błąd.

Jeżeli niedocukrzenia powtarzają się zbyt często, zwłaszcza z towarzyszącymi epizodami utraty przytomności należy zasięgnąć porady lekarza.

Glucagon

Glukagon to hormon produkowany przez komórki alfa wysp trzustkowych działa przeciwwstawnie do insuliny tzn. podwyższa poziom cukru we krwi.

Glucagen Hypokit a 1mg można zakupić na receptę lekarską

Glucagon - jak wykonać zastrzyk?

Podajemy domięśniowo lub podskórnie w udo lub ramię

Pod kątem prostym lub 45%

Podajemy tylko 1 zastrzyk czyli 1 mg

Ostre powikłania w cukrzycy - leczenie i zapobieganie